Ví dụ về thiên kiến kẻ sống sót

shared from Giang Le.
-----
Những ai từng học econometrics hẳn biết Wald test, đặt theo tên của Abraham Wald, một nhà toán học/statistician gốc Hungary. Đọc tiểu sử của ông có một câu chuyện rất hay liên quan đến thống kê.

Trong WWII không quân Anh nhờ Wald nghiên cứu xem nên tăng cường bọc thép thêm bộ phận nào của máy bay để giảm thiểu thiệt hại do bị phòng không Đức bắn trúng. Sau khi làm thống kê những bộ phận bị hư hại trên những chiếc máy bay quay về sau các chiến dịch ném bom Wald đưa ra đề xuất trái ngược với lập luận của giới không quân. Thay vì bọc thêm thép ở những bộ phận hay bị bắn trúng, Wald đề nghị bọc thêm ở những nơi không hư hại gì.

Lập luận của ông như sau. Nếu vị trí trúng đạn là random, những chiếc máy bay dù bị một vài hư hại vẫn bay về được chứng tỏ những vị trí hư hại không quá quan trọng. Ngược lại nhiều khả năng những chiếc bị bắn hạ trên đất Đức đã bị trúng đạn ở những vị trí mà những chiếc bay được về không bị hư hại. Do vậy những điểm đó mới là nơi cần gia cố. Đây là một ví dụ điển hình của survival bias.

Post a Comment

Tin liên quan

    Tài chính

    Trung Quốc