video
Thư viện
Tài trợ
Giáo dục giới tính ở Nhật Bản: Rón rén vòng quanh
28 Nov, 2016
Tốt nhất nên tìm hiểu giáo dục giới tính tại trường học hơn là từ truyện tranh khiêu dâm.
Dạy chuyện ong bướm*. Photo courtesy U.S. Embassy Tokyo.
Năm em học sinh 17 tuổi của trường trung học Koishikawa, Tokyo đang chuẩn bị có một bài thuyết trình trong ba phút. Bạn đầu tiên nói về các chính sách của chính phủ dành cho phụ nữ mang thai; bạn tiếp theo trình bày những rủi ro khi mang thai và sinh nở của phụ nữ trên 35 tuổi, sau đó lần lượt là lịch sử của biện pháp tránh thai, thuốc tránh thai khẩn cấp (the morning-after pill) và bệnh vô sinh (infertility). Giáo viên giới thiệu ngắn gọn về luật nạo phá thai tại Nhật Bản trước khi chuyển sang nói về các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs), và tiết học giáo dục giới tính trong 45 phút đến đây là hết.
Chuyện của loài ong và bướm ở Nhật Bản không phải đơn giản. Tình dục ở khắp mọi nơi, được thương mại hóa hết sức vui tươi, từ truyện tranh 18+ tới các nhà nghỉ có các phòng cho thuê theo giờ. Một số loại hình kinh doanh còn có thiếu niên tham gia: Ví dụ dịch vụ "JK" là hình thức những người đàn ông trả tiền cho các nữ sinh chỉ để họ nằm bên cạnh hay đi dạo cùng. Tuy nhiên, ở nhiều khía cạnh Nhật Bản vẫn rất bảo thủ: giới tính vẫn là một chủ đề mà các bậc cha mẹ và giáo viên ngại thảo luận. Còn khi đã thảo luận thì thường là về việc kết hôn, lập gia đình.
Điều đó càng khiến việc giáo dục giới tính tốt trở nên quan trọng hơn, nhưng việc dạy kiến thức giới tính ở trường đang được cho là quá ít, quá muộn. Kể từ những năm 1990, các chỉ đạo của chính phủ gần như không thay đổi: chỉ phác thảo một nội dung tối thiểu mà các trường phải truyền đạt, trong thời gian được dành cho sức khỏe và thể thao. Một cuộc khảo sát được tiến hành vào năm 2008 cho thấy trung bình học sinh chỉ có khoảng ba giờ học giáo dục giới tính một năm. Mieko Tashiro của Đại học Saitama nói chừng này là "hoàn toàn không đủ". Chưa kể phương pháp giảng dạy cũng đã lỗi thời. Trường Koishikawa tự hào với phương pháp mang tính tương tác như các bài thuyết trình. Dù vậy, những bài học này vẫn chủ yếu cung cấp thông tin thực tế, ví dụ như có thể phá thai ở tuần thứ mấy, chi phí thụ tinh trong ống nghiệm (IVF - in vitro fertilization) là bao nhiêu, chứ không phải là một cuộc thảo luận mở.
Nanako Oba thất vọng với những gì năm đứa con của bà đã học ở trường tới mức bà đã thành lập một trung tâm giáo dục về giới tính và mở lớp đào tạo những người khác. Bà nghĩ rằng trường học không chỉ nên giải thích các cơ chế quan hệ tình dục, mà còn cần giúp đỡ thiếu niên đối phó với những thay đổi về tâm lý của tuổi dậy thì. Bà cũng ủng hộ những hướng dẫn cụ thể và thực tế hơn, chẳng hạn như cách sử dụng bao cao su và cho phép mang các em bé tới trường để minh họa.
Nhưng những ý tưởng như vậy vẫn còn gây tranh cãi. Gần đây nhất là năm 2002, chính phủ kêu gọi các giáo viên có học sinh dưới 16 tuổi giải thích về biện pháp tránh thai mà không nhắc đến quan hệ tình dục. Năm 2003, một giáo viên đã sử dụng búp bê để giải thích về sự sinh sản cho những học sinh thiểu năng trí tuệ của mình, và bị hội đồng giáo dục của Tokyo xử lý kỷ luật vì cách giảng dạy "thái quá". Hiện nay nhiều giáo viên vẫn tránh sử dụng những từ như "dương vật" hoặc "âm đạo". Ông Ryoichi Mori từ Bộ Giáo dục nói trong năm tới chính phủ sẽ ban hành một hướng dẫn mới có thể sẽ bắt buộc các trường học dạy về các xu hướng tình dục khác nhau. Có lẽ nhận thức được sự hạn chế của đội ngũ nhân viên, 40 trường đã có lời mời bà Oba về dạy.
Tuy nhiên trên thực tế, theo số liệu từ Hiệp hội Kế hoạch hóa gia đình Nhật Bản, công chúng đang có thái độ khắt khe hơn. Năm 2014 tỷ lệ người dân nghĩ rằng tất cả mọi người trên 15 tuổi nên biết cách sử dụng bao cao su đã giảm chỉ còn hơn một nửa. Trong khi đó, hơn 90% nghĩ rằng trẻ em nên tìm hiểu về giá trị và khía cạnh đạo đức của hành vi tình dục. Tỷ lệ này năm ngoái chỉ là 75%.
Mục đích của việc giáo dục giới tính thậm chí vẫn còn gây tranh cãi. Ông Mori nói rằng cho đến nay mục tiêu chính vẫn là phòng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục, nhưng nền dân số đang suy giảm của Nhật Bản lại đang tranh luận liệu một phần mục tiêu có nên là khuyến khích việc sinh nở. Một vài năm trước đây, tài liệu về độ tuổi mang thai tối ưu do chính phủ đưa ra đã bị phản đối dữ dội.
Thanh thiếu niên Nhật Bản rõ ràng ít quan hệ bừa bãi hơn bạn bè cùng lứa ở các nước giàu. Một nghiên cứu vào năm 2013 bởi công ty sản xuất bao cao su Sagami cho thấy độ tuổi trung bình khi quan hệ lần đầu của cả nam và nữ là 19 (tuổi trưởng thành là 13). Tỷ lệ nhiễm các bệnh lây qua đường tình dục rất thấp. Theo Ngân hàng thế giới, tỷ lệ sinh con ở tuổi vị thành niên cũng thấp, chỉ bốn ca trên 1.000 người mỗi năm. Tỷ lệ này cao hơn so với Hàn Quốc (2), nhưng thấp hơn nhiều so với Anh (15) hoặc Mỹ (24). Tuy nhiên, bà Oba nói nạn phá thai--tương đối phổ biến ở Nhật Bản--có thể đã che giấu mức độ thật sự của vấn đề. Tại Nhật Bản khoảng 80% các ca mang thai tuổi vị thành niên chọn kết thúc bằng việc phá thai, so với tỉ lệ 46% ở Mỹ.
Bích Nhàn
The Economist
* U.S. Ambassador to Japan Caroline Kennedy visited the Daiichi Nippori Elementary School to meet students who are studying English in Tokyo, Japan on April 14, 2015.
Post a Comment