Người xưa cảnh tỉnh


Áp đặt chuyên chế mọi nơi mọi chỗ
Chẳng những vua quan chuyên chế, họ lại còn kéo cả kẻ làm cha kẻ làm chồng vào cái cạm độc ác ấy nữa. Ôi hủ nho! Cũng vì mấy câu tà thuyết của các người mà luân lý gia đình nước ta truỵ lạc đến thế này!

Cha mẹ coi con như của, muốn thế nào thì buộc con phải thế; không muốn đi xa, cũng không muốn cho con đi xa; luồn cúi cửa ông lớn này ông lớn nọ thì cũng bắt con như thế.

Ấy là tôi nói mấy nhà giàu, còn như nhà nghèo dạy con thì tát thì chửi thì đánh không biết rằng làm như thế là nuôi cho con một cái tính phục tùng nô lệ.

Khi còn ở trong gia đình thở cái không khí chuyên chế của gia đình, khi đến trường học thở cái không khí chuyên chế trong trường học, thì làm sao khi bước ra ngoài xã hội khỏi quen tính nô lệ chịu luồn cúi người?

Cái tính nô lệ của người mình ngày nay chính là mang từ trong gia đình chuyên chế ra vậy.

Phan Châu Trinh
Đạo đức và luân lý Đông Tây, 1925

Óc tồn cổ
Trong làng, hễ động mưu công cuộc gì thoát ra ngoài lề lối tục lệ trong làng người ta đều bị coi như những sự quái gở, những tội ác đáng phạt.

Khi óc tồn cổ tha hồ còn hoành hành thì bao nhiêu sáng kiến đều bị dìm dập.

Hoàng Đạo
Bùn lầy nước đọng, 1939
Tags: thinking

1 Comments

Tin liên quan

    Tài chính

    Trung Quốc