Công chúa Ngọc Vạn

copy from blog thichhoctoan.
-----
Nhân có tin người Việt bị giết ở Campuchia vì lý do sắc tộc, ghi lại câu chuyện hình thành cộng đồng người Việt ở Campuchia.

Năm 1618, Chei Chetta II lên ngôi vua ở Campuchia, chối bỏ tư thế chư hầu với Siam (Thái), Siam lúc đó đang bị Burma (Miến) uy hiếp. Để chắc lưng, Chei Chetta II tìm kiếm sự ủng hộ của Nguyễn Phúc Nguyên, tính toán rằng nhà Nguyễn lúc đó không có biên giới chung với nước Khmer, lại mải đánh nhau với Trịnh, sẽ không thể là một mối đe doạ. Phúc Nguyên cho người con gái thứ hai là Ngọc Vạn cưới Chei Chetta cùng 1000 người Việt đi theo Ngọc Vạn sang nhà chồng. Cộng đồng người Việt đầu tiên ở Campuchia hình thành như thế.
Một phần trong Hoàng cung Chân Lạp, nay là Vương quốc Cambodia. Photo courtesy alex.ch.

Năm 1622, người Việt tham gia một trận thuỷ chiến và đánh thắng Siam. 1623, Phúc Nguyên đòi Chei Chetta II quyền thu thuế ở Prei Nokor (Chợ lớn) và Kampong Krabei (Sài gòn). Đây là vùng cực đông của Campuchia, gần biên giới Champa. Theo sử gia Campuchia, Chei Chetta II chỉ đồng ý nhượng quyền thu thuế ơ Gia Định cho Phúc Nguyên trong vòng 5 năm đổi lại sự ủng hộ quân sự trong cuộc đánh nhau với Siam. Tất nhiên cái gì đã cho đi thì đừng hòng mà đòi lại được.

Prei Nokor (Chợ lớn) đã là một nơi tập trung nhiều thương nhân người Hoa. Người Việt bắt đầu đóng quân ở Kampong Krabei và đổi tên nơi này thành Gia Định.

Năm 1627, Chei Chetta II chết. Để giữ hữu hảo với nhà Nguyễn Phúc, Ngọc Vạn được phong làm Queen mother mặc dù bà không có con trai. Queen Mother Ngọc Vạn đóng một vai trò chính trị quan trọng trong hoàng cung hơn 30 năm, cản trở mọi cố gắng của Campuchia trong việc đòi lại Sài gòn Chợ lớn. Năm 1658, Nguyễn Phúc Tân cần tiền để đánh nhau với miền Bắc, cho 3.000 thuỷ quân ngược sông Mekong đánh úp thủ đô Khmer, bắt sống vua Reameathipadei I, cướp bóc thủ đô Oudong, chở đi 100 thuyền đầy vàng bạc và vũ khí. Từ đó trở đi, sử sách Campuchia không nhắc đến Ngọc Vạn nữa.

Vua Reachea VIII ưu ái cộng đồng người Hoa hơn cộng đồng người Việt. Năm 1667, 3.000 người Hoa đánh úp 2.000 người Việt, tiêu diệt gần hết, còn một số ít chạy về phươc Bắc. Cuộc thảm sát này có nhiều khả năng được Reachea VIII ngầm cho phép.

Chỉ trong vòng chưa đầy 50 năm kể từ đám cưới của Ngọc Vạn, Campuchia đã mất Sài gòn Chợ lớn, cộng đồng người Việt ở Campuchia đã hình thành và đã bị dìm vào một cuộc thảm sát. Ân oán giữa người Việt và người Khmer sau đó sẽ trở nên ngày một sâu sắc hơn.

(lược dich "tự do" từ quyển A History of the Vietnamese của K.W. Taylor, trang 302-304)
-----
p/s: ngoài ra có thể đọc thêm về công chúa Ngọc Vạn và những công nữ có công mở mang bờ cõi nước Việt ở đây, và ở đây...


Tags: history

3 Comments

Tin liên quan

    Tài chính

    Trung Quốc