Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam nên đặt ở đâu?

shared from Giang Le.
-----
Theo như bài này VN-Index chỉ bao gồm các cổ phiếu niêm yết trên HOSE còn các công ty trên HNX dù có lớn đến đâu cũng không được cho vào rỏ tính index này:

"Đã đến lúc, nếu lấy VN-Index làm chỉ số chuẩn cho chứng khoán Việt Nam, thì phải có các quy định mang tính bắt buộc, cụ thể về quy mô, điều kiện niêm yết của riêng từng sàn. Không nên để những công ty vốn điều lệ 80-100 tỉ đồng ở Hose, trong khi trên HNX nhiều doanh nghiệp tương đối tầm cỡ, vốn hàng ngàn tỉ đồng, lại không được tham gia vào giỏ Index."

Nếu điều này đúng thì VN-Index hiện tại phải là HOSE-Index chứ. Còn nếu VN-Index không đại diện thì lập ra một index khác cho các công ty cả trên HOSE lẫn HNX, kiểu như Dow Jones hay Euro-Stoxx thôi chứ khó gì.

Btw, hồi HNX mới thành lập tôi đã không tán thành việc phân tán các sàn giao dịch vì xu hướng trên thế giới từ hơn 20 chục năm nay là các sàn sáp nhập vào nhau do trading ngày càng được tự động hóa. Lúc đó tôi đoán HOSE với HNX rồi sẽ có lúc sáp nhập, nhưng không ngờ lại sớm như vậy. Tôi đồng ý với bài viết là vị trí của sở giao dịch hợp nhất ở đâu thực ra không quan trọng lắm. Tuy nhiên tôi nghiêng về phương án đặt ở SG, càng xa trung tâm chính trị càng tốt.
-----
Nói thêm về kế hoạch sáp nhập 2 sàn HNX và HSX. Năm ngoái tôi đã viết vài dòng về kế hoạch này và cho rằng vị trí sàn hợp nhất đặt ở đâu không quan trọng lắm dù tôi vẫn luôn prefer đặt ở SG vì nó xa trung tâm chính trị. Với tôi đặt sàn hợp nhất ở HN để tiện quản lý thực ra là điều nên tránh. Chưa kể khả năng dễ bị lobby và tham nhũng, rồi vấn nạn revolving door dễ xảy ra hơn khi trung tâm chính trị và tài chính nằm cùng một thành phố, những trung tâm chính trị thường quan liêu và bảo thủ sẽ là trở ngại cho sự phát triển thị trường năng động.

Xét về mặt trading vì hình thức open-outcry chắc chắn sẽ được thay hoàn toàn bằng electronic trading, vị trí vật lý của sàn giao dịch sẽ không quan trọng, trừ khi VN xuất hiện HFT mà chắc chắn sẽ còn rất lâu. Như vậy lựa chọn địa điểm của sàn hợp nhất phải chú trọng vào transition costs. Nếu đa số các hoạt động trading đã và đang được thực hiện ở SG thì dịch chuyển ra HN sẽ gây ra tổn thất không đáng có nguồn lực xã hội. Chưa kể những đầu tư cơ sở vật chất của HSX trong thời gian qua sẽ bị lãng phí như bài báo của TBKTSG đã chỉ ra.

Xét về mặt các nhà đầu tư/công ty niêm yết và nền kinh tế nói chung, địa điểm vật lý của sàn giao dịch cũng không quá quan trọng. Cái chính là các dịch vụ tài chính liên quan đến đầu tư và huy động vốn (brokerage, investment banking, fund management...) phải tập trung ở trung tâm kinh tế chứ không phải trung tâm chính trị để giảm transaction costs. Nếu nhìn nhận việc dịch chuyển sàn giao dịch ra HN như một cố gắng của policy makers nhằm xây dựng HN thành một trung tâm tài chính, cạnh tranh hay thay thế SG, thì chí ít trong ngắn hạn và trung hạn sẽ không có lợi cho tổng thể nền kinh tế vì trung tâm kinh tế vẫn nằm ở phía Nam.

Tôi không rõ lập luận của những người đề xuất chuyển sàn hợp nhất ra HN như thế nào, nếu họ công khai tôi sẵn sàng tranh luận. Còn nếu họ không đưa được lý do gì thuyết phục thì chính phủ nên cân nhắc cẩn thận đề xuất dịch chuyển đó. Với tôi nó không chỉ là "nước mắt chứng khoán" mà là lợi ích lâu dài cho nền kinh tế và hệ thống tài chính quốc gia. Đừng vì một vài lợi ích cá nhân hay tư tưởng vùng miền cục bộ mà đưa ra một quyết định sai lầm về mặt kinh tế.

Post a Comment

Tin liên quan

    Tài chính

    Trung Quốc