Chính trị gia kiêm ngôi sao nhạc rock của Ukraine: Cánh chim đầu đàn

Một ngôi sao nhạc trẻ đang cố gắng vực dậy đất nước trong thời chiến.

Nhà lập pháp không được thừa nhận*. Photo courtesy U.S. Embassy Kyiv Ukraine.

Đám đông này đã bắt đầu xếp hàng từ 6 giờ sáng ở Mariupol, một thị trấn công nghiệp nằm gần biên giới phía đông Ukraine. Bấy giờ là cuối mùa xuân, và nhóm nhạc rock Okean Elzy sắp có buổi biểu diễn tại đây. "Có thể chúng ta chỉ được thấy họ một lần trong đời", một thanh niên đang xếp hàng chia sẻ. Khoảng 30.000 người đã kéo đến đây để nghe nhạc và gặp thủ lĩnh của họ, Svyatoslav Vakarchuk (ảnh). "Cậu ấy là tiếng nói của thế hệ trẻ hiện nay, tiếng nói của các tác nhân thay đổi," sử gia Yaroslav Hrytsak người Ukraine nói.

Vakarchuk là con trai của một nhà vật lý tại thành phố Lviv ở miền tây Ukraine, và lần xuất hiện nổi bật nhất gần đây của anh không phải ở một buổi hòa nhạc mà là một bài phát biểu đánh dấu sự trở lại với đấu trường chính trị. (Anh làm việc tại Nghị viện từ năm 2007 đến năm 2008.)

Giữ lập trường chống lại đường lối chính trị đặc trưng mà các nhà lãnh đạo Ukraine thường dùng để đánh lạc hướng dân chúng khi cải cách thất bại, Vakarchuk cho thấy tầm nhìn rõ ràng về thân phận người Ukraine trong thế kỷ 21. "Chúng ta cần chấm dứt việc xây dựng nhà nước dựa trên lòng yêu nước công dân (blood patriotism = chủ nghĩa dân tộc?), và bắt tay xây dựng một nhà nước dựa trên lòng yêu nước lập hiến", anh tuyên bố. "Chúng ta không sát cánh vì có chung quá khứ, di sản, huyết thống hoặc ngoại hình, mà bên nhau vì các giá trị chung, lối sống, quy tắc và một hiến pháp."

Trong suốt lịch sử Ukraine "Những người tạo nên bản sắc dân tộc hầu hết là các nhà văn và nhà thơ," ông Hrytsak giải thích. "Nhiều người nghiêng theo chủ nghĩa dân tộc rất mãnh liệt." Taras Shevchenko, nhà thơ từng giúp hệ thống hóa tiếng Ukraine hiện đại vào giữa những năm 1800, đã đề xuất một chủ nghĩa dân tộc tách khỏi nước Nga mẫu quốc. "Hỡi những cô gái lông mày đen đậm, yêu ai thì yêu, đừng yêu đám Nga Moskali," ông cảnh báo trong "Kateryna", mượn một lời giễu cợt người Nga của dân Ukraine. "Với những người Moskali xa lạ/Họ sẽ không đối xử tốt với các cô đâu."

Đối với một nước Ukraine hậu Maidan (phong trào biểu tình ủng hộ dân chủ trên các quảng trường ở Ukraine từ năm 2013), ông Vakarchuk muốn thay thế chủ nghĩa dân tộc dựa trên sắc tộc này bằng một hình thức vì công dân hơn, để vượt qua những chia rẽ vùng miền đang kìm hãm đất nước. "Vấn đề là những người nói tiếng Ukraine và những người nói tiếng Nga đều chỉ lén lút hoạt động", ông Vakarchuk nói. "Chúng ta nên đồng lòng vì mong muốn xây dựng một xã hội công bằng." Tuy nhiên, các cuộc cải cách của Ukraine càng dè dặt bao nhiêu, thì các chính trị gia càng tận dụng yếu tố lịch sử và ngôn ngữ để chia rẽ dân tộc bấy nhiêu. "Hiện thực cuộc sống càng tồi tệ, chúng ta càng nói nhiều về những chuyện đã qua" Mykhailo Minakov, một nhà triết học chính trị nói.

Rất nhiều người hâm mộ Vakarchuk đang khao khát về một nhà lãnh đạo biết truyền cảm hứng như vậy, mong mỏi anh này sẽ quay lại chính trường. Trang Ukrainskaya Pravda đưa tin, chính quyền Tổng thống Petro Poroshenko đã chấm cho anh một lượng phiếu lớn, khoác cho anh diện mạo của một đối thủ tiềm năng. Tuy nhiên, Vakarchuk khẳng định anh có thể làm được nhiều hơn với âm nhạc của mình. Trong ca khúc thành công mới được phát hành năm ngoái "Cuộc chiến này không của riêng anh", có câu: "Một trận chiến lúc bình minh, khi mặt trời còn trong màn sương / Mấy ai biết sẽ ra sao / Những thanh niên tương lai mơ mộng gì / Người mang hy vọng, người nặng âu lo."

Phương Anh
The Economist


* Senator McCain in Kyiv, Dec. 14, 2013. Svyatoslav Vakarchuk & Volodymyr Klichko
Tags: ukraine

Post a Comment

Tin liên quan

    Tài chính

    Trung Quốc