Lịch sử kì lạ các vụ xì căng đan ngoại tình công sở

Năm 1959, các vụ bê bối (sleaze) của các Giám đốc điều hành (CEO) mang ý nghĩa văn hóa và kinh tế mới. Nguồn: AP

By Julie Berebitsky / Sơn Phạm dịch

Người Mỹ đang trở nên quen thuộc với các vụ bê bối tình dục. Các mối quan hệ bất chính (liaison) trong kinh doanh và chính trị thường xuyên được lên mặt báo với những chi tiết nhớp nhúa (sordid), và thường được mô tả như là những quyết định xuẩn ngốc (boneheaded) của  những người đàn ông thông minh và thành công khi bị tác động bởi quyền lực và dục vọng (libido).

Trong những năm 1950, các vụ bê bối như vậy một thời gian ngắn đã tạo nên thảo luận ở tầm quốc gia, người ta đặt câu hỏi về vấn đề đạo đức của việc các công ty Mỹ ch tập trung vào lợi nhuận (bottom line) và đưa ra lời khuyên mang tính hệ thống đầu tiên về việc làm thế nào để giữ cho quan hệ tình dục không làm tổn hại đến lợi nhuận. Như Max Lerner, một bình luận gia cho t New York Post, tổng kết, "sự vươn ra của tinh thần kinh doanh tới quan hệ tình dục hay có lẽ là tầm với của tình dục vào trong doanh nghiệp kinh doanh" đã là một thực tế xã hội và thương mại mới.

Dịp chính thức công nhận điều này là chương trình phát sóng radio, vào ngày 19 tháng Giêng,  năm 1959, "Diễn biến tình dục" (The Business of Sex) của Edward R. Murrow, trong đó nhà báo CBS dũng cảm đương đầu với (stood up to) Thượng nghị sĩ Joseph McCarthy để phơi bày việc các công ty Mỹ dù lớn hay nhỏ đã thường xuyên sử dụng gái gọi (call girl) để 'chốt' giao dịch (close deals) và tính số tiền bỏ ra này vào chi phí kinh doanh. Chương trình tiếp tục tiết lộ, một số công ty còn để gái mại dâm trong bảng lương và khai họ là nhân viên trong bộ phận quan hệ công chúng (public relation). Murrow báo cáo, tại New York có tới 30.000 phụ nữ kiếm sống bằng cách "bôi trơn" guồng máy công nghiệp (grease the wheels of industry) như này.

Các giám đốc điều hành giấu tên trên truyền hình mô tả thời gianđịa điểm và (quan hệ) như nào, trong khi đó một số phụ nữ kể lại trải nghiệm của họ khi được trả tiền để "hẹn hò" các doanh nhân. Một người ưa thích công việc này hơn là làm thư ký, khi mà các giám đốc điều hành đã lập gia đình liên tục hẹn hò với cô. Một người khác giành được một "thoả thuận miệng" cho một đơn đặt hàng của các thiết bị gia dụng trước khi lên giường với một khách hàng của công ty vì lúc đó ông ta trong tâm trạng rất lo lắng. 

Thể diện quốc gia
Chương trình phát sóng đã đánh trúng trọng tâm mối quan tâm thời hậu chiến về nam tính và thể diện quốc gia, các mối quan tâm thường tập trung vào giới công chức (white collar). Sau chiến tranh, c một trong năm người Mỹ được tư nhân tuyển dụng làm việc cho một trong 200 tập đoàn hàng đầu, sự độc lập của những người đàn ông của nước Mỹ dường như chịu rủi ro. Các nhà phê bình cảnh báo: một đất nước của các cá nhân gian khổ (rugged individualist) đã nhường chỗ cho những người 'cạo giấy' (paper pusher).

Sự lật tẩy của Murrow đã gợi ý một điều gì đó thậm chí còn ghê tởm (unsavory) hơn. Chủ nghĩa tư bản tự nó đã ngụ ý, thêm thắt (lending) câu chuyện tầm quan trọng quốc gia trong nỗ lực Chiến tranh Lạnh để minh chứng các giá trị Mỹ tốt hơn đối với những người theo chủ nghĩa cộng sản.

Các câu hỏi về tính đạo đức của các doanh nhân Mỹ đã được đặt ra một cách cấp bách kể từ năm 1948, khi Alfred Kinsey xuất bản cuốn sách "Hành vi tình dục ở nam giới". Hai mươi bảy phần trăm các đối tượng của Kinsey, những người đã tham gia đại học thừa nhận có ngoại tình ở tuổi 50. Báo cáo của Kinsey đã dẫn đến (spawn) nhiều nghiên cứu về ngoại tình trong giới công chức, những người mà các bác sĩ tâm thần thường đề cập tới những khía cạnh "cạnh tranh và nhịp độ mạnh" của kinh doanh hiện đại và chủ nghĩa vật chất trong tầng lớp trung lưu.

Các bằng chứng của việc sử dụng gái mại dâm trong kinh doanh cũng bắt đầu sinh sôi nảy nở. Năm 1957, chính quyền buộc tội Nella Bogart, một người tị nạn Ba Lan, với tội danh cung cấp gái mại dâm cho Hội nghị bán hàng của Công ty General Electric (GE) ở thành phố Atlantic. Tạp chí Time cho rằng GE đã đưa khái niệm "đối xử tốt với khách hàng lớn" đi quá xa. Luật sư của Bogart yêu cầu bồi thẩm đoàn xem xét liệu các giám đốc điều hành, những người làm chứng đã thuê Bogart, liệu có gì "tốt đẹp hơn" cô ta không. Tuy nhiên, bồi thẩm đoàn đã bỏ phiếu tha bổng.

Phản ứng ngược
Không có bồi thẩm đoàn nào xét xử những lời buộc tội của Murrow, nhưng các doanh nghiệp lớn ngay lập tức lên tiếng chối b. Các dây chuyền báo chí của Hearst đã gọi chương trình là một "xúc phạm thái quá đối với các tổ chức tuyệt vời đã tạo nên xương sống của sức mạnh kinh tế Mỹ," và cũng lên án chương trình đã cung cấp bằng chứng chống đối (fodder) cho cộng sản: người dân trên khắp các nước đang phát triển sẽ nhanh chóng biết rằng nước Mỹ đã "đến  mức suy đồi mà công việc kinh doanh ch có thể được giao dịch với sự giúp đỡ của "gái gọi". Trong khi đó, Sở Thuế Vụ xác nhận một số công ty đã cố kê khai các chi phí này như các khoản giảm trừ kinh doanh. (Sở Thuế vụ đảm bảo với công chúng là những chi phí như vậy không được phép).

Một số nhà bình luận nhấn mạnh yếu tố tích cực. Nếu không có gì khác, báo cáo của Murrow đã bác bỏ những người, ví dụ như tiểu thuyết gia Norman Mailer, người đã lập luận rằng thỉnh cầu (supplication) cần có để leo lên các nấc thang trong công ty đã cướp đi sự tráng dương (virility) của nam giới. Như Max Lerner đặt câu hỏi, liệu người Mỹ có thực sự muốn "người Nga tin rằng sức mạnh (virility) của chủ nghĩa tư bản chỉ phát triển mạnh trong phòng họp, chứ không bao giờ là ở trong phòng ngủ. Không phải vậy, một ngàn lần không."

Nhưng, nếu những cuộc phiêu lưu (tình ái) đó như là tin tốt lành cho những ai lo lắng về dục tình của các doanh nhân, có sự nhất trí rằng các vụ bê bối tình dục không có lợi đối với hình ảnh công ty của Mỹ. Chỉ vài tháng sau, một vụ bê bối khác, vụ này liên quan đến giám đốc điều hành sống xa hoa Forrest Teel của Eli Lilly & Co. (LLY), người đã bị ám sát bởi người tình bị bỏ rơi của ông, một cựu thư ký lưu giữ tài liệu, một lần nữa đặt ra câu hỏi về những người đàn ông đang đứng đầu các doanh nghiệp Mỹ. Khi thẩm phán cho phép các đoàn phát thanh và quay phim vào phòng xử án, phiên tòa đã được phát đi toàn thế giới.

Chương trình của Murrow đã kết thúc với lời kêu gọi người Mỹ kiểm tra lại ý nghĩa văn hóa lớn hơn của việc sử dụng tình dục để thúc đẩy kinh doanh. Nói cách khác, đây không phải là một câu chuyện "về tình dục." Thay vào đó, đây là câu chuyện về "đạo đức xã hội trong xã hội chúng ta" và "khả năng chúng ta đối xử với nhau như món hàng".

Tuy nhiên, những thảo luận xoay quanh lời kêu gọi này chẳng tồn tại lâu và thay vào đó là một cuộc thảo luận về việc làm thế nào để kiểm soát các hậu quả tiêu cực có thể đi kèm với sự kết hợp giữa công việc và lạc thú này. Điều này thấy rõ nhất trong các tạp chí nhân s, chẳng hạn như Quy trình Văn phòng Hiện đại (Modern Office Procedures), ngày càng thúc giục các công ty xây dựng các chính sách để đảm bảo rằng các mối quan hệ ngoài luật (consensual), như các vụ ngoại tình hay này khác, s không gây thiệt hại đến tinh thần và năng suất, hoặc, trong trường hợp là các giám đốc điều hành, sẽ không trở thành một cơn ác mộng quan hệ công chúng.

Bất chấp lời khuyên này, các công ty không muốn phán xét về cuộc sống cá nhân của nhân viên trừ khi có đe dọa rõ ràng đối với lợi nhuận công ty.

Trong nhiều khía cạnh, đây là vấn đề mà mọi thứ vẫn tồn tại như ngày nay. Luật chống quấy rối tình dục đã phần nào thay đổi văn hóa tình dục công sở, nhưng phần lớn các doanh nghiệp Mỹ (ước tính là 70%) vẫn không có chính sách điều chỉnh các mối quan hệ ngoài luật.

Cũng không rõ ràng đến mức độ nào thì một vụ bê bối tình dục có thể ảnh hưởng đến công việc kinh doanh do khách hàng xa lánh hay làm phương hại đến lợi nhuận. Mặc dù chắc chắn là sự mất đi một giám đốc điều hành tài năng có thể thiệt hại đến công ty cách này hay cách khác, bài học t cuộc khủng hoảng gái mại dâm của GE là lợi nhuận công ty vẫn không bị suy chuyển gì.

Tuy nhiên, công ty đã quyết định mời các bà vợ của nhân viên đến một Hội nghị bán hàng thường niên. Và, vào thời đó, đây là cả một sự đột phá.

(Julie Berebitsky là Giáo sư lịch sử và Chủ tịch Chương trình nghiên cứu giới tính và phụ nữ ở Sewanee: Đại học miền Nam. Bà là tác giả cuốn sách "Tình dục và Văn phòng: Lịch sử giới tính, quyền lực và ham muốn" - "Sex and the Office: A History of Gender, Power and Desire"

Bloomberg

Tags: sex

6 Comments

Tin liên quan

    Tài chính

    Trung Quốc