100 ngày đầu tiên của Roosevelt

Tổng thống Franklin D. Roosevelt thử nhiều phương thuốc để cứu chú Sam ốm yếu trong 100 ngày đầu tiên nhậm chức. Nguồn: Getty Images.

Giáo sư Philip Scranton mới có bài ở Bloomberg, kể về việc trong 100 ngày đầu tiên kể từ khi nhậm chức, Tổng thống Franklin D. Roosevelt đã trình 15 dự luật quan trọng lên Quốc hội. Việc hình thành hàng loạt luật này tái cơ cấu các hoạt động bị lỗi trên thị trường và đặt nền móng cho nhiều năm cải cách theo Chương trình Kinh tế mới để đưa nền kinh tế thoát khỏi cuộc Đại Khủng hoảng.

Nhà bình luận chính trị Walter Lippmann đã (rất) ngạc nhiên (stun). Ông viết: 'Trước khi Roosevelt nhậm chức vào tháng Ba, 'chúng ta (chỉ) là một mớ (congerie) các đám đông hoảng sợ, hỗn loạn và phe phái. Thế nhưng, trong 100 ngày, kể từ tháng Ba đến tháng Sáu, chúng ta đã lại trở thành một quốc gia có tổ chức, tự tin về sức mạnh của mình để có thể mang lại an toàn cho mỗi người dân và kiểm soát vận mệnh của (chính) chúng ta.'

Vào đầu tháng Năm, chính quyền đã chấm dứt lệnh Cấm Sản xuất, Vận chuyển và Buôn bán Rượu (Prohibition), cải tổ hệ thống lương hưu cựu chiến binh, chuyển 1 tỷ USD ngân sách liên bang cho các dự án khẩn cấp như các công trình trồng rừng, đóng cửa các ngân hàng và thông qua Luật Ngân hàng khẩn cấp, sửa đổi một dự luật cho phép cấp 2 tỷ USD trái phiếu Ngân hàng Đất đai Liên bang để hỗ trợ nông dân và thực hiện chương trình cứu trợ tín dụng cho những người sở hữu nhà.

Các dự luật khác bao gồm một dự luật nhằm tăng tính minh bạch của việc mua bán cổ phiếu và trái phiếu giữa các bang, dự luật đường sắt để điều phối vận tải liên bang, và một dự luật nông nghiệp để khôi phục giá cả và giảm các trưởng hợp nhà bị tịch thu (foreclosure). Chính quyền cũng vạch ra chương trình các dự án Nhà nước, chú trọng các dự án có thể được bắt đầu một cách nhanh chóng, tạo ra nhiều việc làm và phục vụ nhiều người dân nhất.

Roosevelt cũng thúc đẩy một nỗ lực chưa từng có để đạt được sự phối hợp và kiểm soát liên bang đối với sản xuất. Những người ủng hộ Luật Phục hồi Công nghiệp Quốc gia nói Luật sẽ tăng việc làm, điều chỉnh biến động giữa sản xuất thừa và sản xuất không đủ nhu cầu, từ đó khôi phục lại giá bán tới mức có lợi nhuận. Những người khác lại lo sợ rằng Luật sẽ dẫn đến (bóng ma) chủ nghĩa xã hội và giết chết tinh thần tự do kinh doanh.

Tuy nhiên, những ảnh hưởng của Luật này sớm được thể hiện. Tại Michigan, một gia đình điển hình (emblematic) chuyển về chính ngôi nhà mà họ đã bị mất vài tháng trước, mua lại nó bằng tiền vay liên bang (dành cho mua nhà). Tại Colorado và các nơi khác, người lao động tham gia các đoàn bảo tồn dân sự (Civilian Conservation Corps), nhận $30 một tháng để làm đường và trồng cây.

Khi nhiều người dân Mỹ trở lại làm việc, và triển vọng kinh tế được cải thiện, tờ New York Times đã viết: 
'Mọi người trong chính quyền đang có khoảnh khắc của đời mình.'

Sơn Phạm
Bloomberg


Tags: economics

1 Comments

Tin liên quan

    Tài chính

    Trung Quốc