video
Thư viện
Tài trợ
Grexit: No?
05 Feb, 2015
Rời bỏ khu vực đồng tiền chung euro không thể là lựa chọn của Hy Lạp. Đồng drachma mới sẽ vô giá trị vì không ai có nhu cầu sử dụng nó. Một đất nước khó khăn trong điều hành chính sách tài chính không thể quản lý được đồng tiền quốc gia. Đồng drachma được phục hồi sẽ chỉ được lưu thông khi người dân Hy Lạp bị cấm giao dịch ngoại tệ, nhằm ngăn chặn sử dụng không chính thức đồng euro. Như vậy đòi hỏi kiểm soát giao dịch hà khắc (draconian) như đã từng áp dụng ở Đức sau Chiến tranh thế giới I để có thể đảm bảo việc giao dịch đồng mark mất giá trong thời kì siêu lạm phát.
Châu Âu chỉ có thể giúp Hy Lạp có đồng tiền ổn định: đồng euro chứ không thể giúp Hy Lạp có hệ thống tài chính lành mạnh. Người dân Hy Lạp phải tự đạt được điều này nếu họ còn muốn là một nước có chủ quyền.
-----
update 3 Feb 2015 from Giang Le:
Vũ khí bí mật của Putin, một conspiracy theory cực kỳ thú vị của John Hempton.
Châu Âu, mà cụ thể là Đức, sợ điều gì nhất? Nếu bạn đọc báo về kinh tế tài chính một vài tuần qua có thể thấy nỗi lo Grexit lại trỗi dậy khi đảng cực tả Syriza giành thắng lợi trong cuộc bầu cử vừa qua ở Hy Lạp. Cương lĩnh tranh cử của đảng này là sẽ xé bỏ các cam kết austerity mà Hy Lạp đã phải chấp nhận để được EU/EMU/IMF bailout. Điều đó đồng nghĩa với việc châu Âu sẽ buộc phải chấm dứt các gói cứu trợ tiếp theo vì chắc chắn quốc hội của các nước thành viên không đời nào chịu cho Hy Lạp quịt nợ. Nếu điều này xảy ra việc Hy Lạp rời bỏ EMU là điều không thể tránh khỏi.
Hôm qua Paul Krugman viết một bài phân tích rằng thực ra EU/EMU không còn mấy leverage với chính phủ Hy Lạp nữa vì hiện tại Hy Lạp đã có primary surplus, nghĩa là không kể nghĩa vụ trả nợ chính phủ nước này đang có thặng dư ngân sách. Cho nên nếu họ quịt nợ sức ép tài chính vào ngân sách sẽ không đáng kể. Xét về mặt kinh tế rời bỏ EMU sẽ có nhiều lợi ích cho Hy Lạp, họ có thể phá giá đồng tiền (thực ra market sẽ làm giúp điều này ngay khi họ quay trở lại dùng đồng Drachma) đồng thời rũ bỏ trách nhiệm trả nợ để sử dụng ngân sách cho đầu tư/chi tiêu trong nước.
Trở ngại quan trọng nhất theo Krugman là hệ thống ngân hàng của Hy Lạp vẫn phụ thuộc quá nhiều vào funding từ châu Âu. Không chỉ liquidity, payment system cũng lệ thuộc vào châu Âu, do đó nếu bị cô lập Hy Lạp sẽ khó thực hiện các giao dịch thanh toán qua biên giới, điều mà Nga cũng đang bị châu Âu đe dọa. Nhưng ngay cả Krugman cũng nghi ngờ châu Âu có thể chơi ván bài của Michael Corleone đó, rủi ro vô cùng lớn và tất nhiên đi ngược lại những nguyên tắc "văn minh" mà họ vẫn tự hào.
Tuy nhiên John Hempton đưa ra lập luận thế này. Đằng nào Hy Lạp cũng đang rơi vào một cuộc suy thoái kinh tế tương đương như Great Depression, tình hình chẳng thể nào tệ hơn được nữa. Nếu Hy Lạp lo ngại hệ thống ngân hàng sụp đổ khi tuyên bố rời EMU, chỉ cần một gói cứu trợ nhỏ và vô điều kiện từ Nga là mọi việc sẽ ổn. Nước này (và Nga) có thể chuyển các nghĩa vụ thanh toán quốc tế thực sự cần thiết qua Singapore, nơi mà châu Âu không có mấy sức ép. Như vậy nếu Putin đồng ý cấp vài tỷ cho Hy Lạp giải cứu hệ thống ngân hàng, việc rời bỏ EMU trở nên khá nhẹ nhàng.
Nhưng Putin sẽ được gì? Thêm một nơi nghỉ hè nữa bên cạnh Crimea mới chiếm được từ Ukraine không phải là lý do. Cái chính là đồng Euro có khả năng sụp đổ, hay chí ít châu Âu sẽ rơi vào một cuộc khủng hoảng còn tệ hơn hồi mấy năm trước. Grexit, như Krugman chỉ ra, sẽ là tiền lệ cho thấy EMU không phải là một câu lạc bộ chỉ với một cửa vào. Bản thân dân chúng ở các nước core như Đức, Pháp sẽ thấy đồng tiền thuế của họ khi được EU đem đi bailout các nước như Hy Lạp có thể sẽ một đi không trở lại. Không chỉ kinh tế, chính trị châu Âu sẽ rối beng khi Grexit xảy ra.
Đảng Syriza, với những phe cánh Marxist, Maoist, Che Guevara-ist chiếm tới 1/3, sẽ không khó có thể ngồi xuống đàm phán với Putin. Một cuộc gặp gỡ như vậy, chưa cần có tuyên bố gì, sẽ làm châu Âu phải nới tay với các đòi hỏi austerity ở Hy Lạp, và tất nhiên với các biện pháp đang/sẽ trừng phạt Nga. Thông điệp của Putin cho châu Âu sẽ là: đừng phá bĩnh Nga nếu không muốn thấy Grexit rồi EMU rối loạn/sụp đổ. Đó là thứ vũ khí bí mật của Nga mà John Hempton gợi ý.
PS. Đã từng có thông tin cho rằng Putin đã gạ gẫm TQ bán tháo trái phiếu chính phủ Mỹ ở đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng tài chính 2007-2009 để đẩy Mỹ sâu thêm vào khủng hoảng.
Tags: economics
Tưởng tượng các bang Illinois hay California muốn giải quyết nợ công, sụp đổ lương hưu và phúc lợi, họ quyết định ra khỏi 'dollar-zone', kiểm soát vốn, đặt tên lại tất cả các tài khoản ngân hàng và hợp đồng kinh tế tư nhân, phá giá... rồi nói với những người nhận lương hưu và phúc lợi xã hội: "chúng tôi không giảm phúc lợi gì hết nhé", liệu những người nhận lương hưu và phúc lợi này có 'bị lừa' không?
Muốn cứu euro zone chỉ có cách làm ngược lại: cam kết Hy Lạp hay bất kì nước nào không rời khỏi euro zone. Chỉ cần bắt đầu nói đến 'rời khỏi' thì cũng bằng châm ngòi cho rút vốn ngân hàng hàng loạt (bank run). Tất nhiên cam kết là khó. Việc đầu tiên dễ dàng là xác định rõ ràng hành động có hại cho ta thì ta không làm. Cam kết không ăn tráng miệng thì khó. Nhưng cam kết không tự bắn vào chân mình thì dễ hơn nhiều.
nghe rất quyến rũ nhưng thực chất là Nhà nước bớt hào phóng đi, trợ cấp thất nghiệp ít thôi, tự mần việc mà ăn...
-----
by Tom Warner:
…the budget balance fell off a cliff in December. State budget revenues were only 2.4% below adjustment program target in Jan-Nov, but were 14% below target in December and 20% below target in January. That’s a huge shortfall – if a 20% revenue shortfall were to persist for the whole of 2015, that would be more than €11b euros of missing revenues and more than 6% of GDP.
So the issue now isn’t whether Greece can hit some pie-in-the-sky target, it’s whether it can get back to where it was in Jan-Nov of last year. Syriza’s going to have to get the state finances in order very quickly or they’re going to go boom.
tổng tiền tiết kiệm phải lấy ra chi tiêu kể từ giữa năm 2011 là 19 tỷ euro,
các hộ gia đình giảm chi tiêu đầu tư, từ 1/5 thu nhập khả dụng vào năm 2007 xuống còn 2% vào năm 2015,
-> khủng hoảng Hy Lạp sẽ tệ hơn chúng ta tưởng...
-----
The combination of mass joblessness, wage cuts, and higher taxes means disposable household incomes have fallen even further. To make up the difference, Greeks have been eating into their savings. In 2006-2009, the personal savings rate averaged about 6 per cent. In 2015, the rate was -6 per cent.
The total amount of dis-saving since mid-2011 implies Greek households have eaten into €19bn worth of savings even as their living standards have cratered. For comparison, the financial accounts published by the Bank of Greece indicate €36bn in household bank deposits and cash, including deposits in non-Greek banks and foreign currency, disappeared over the same period…
Greek households have cut their investment spending even further, from about a fifth of disposable income in 2007 to just 2 per cent in 2015.
…Greece’s capital stock has been shrinking by about 6 to 7 per cent of output since 2012…
In other words, the collapse of Greece is worse than we had thought.