video
Thư viện
Tài trợ
Sức quyến rũ của thành phố Istanbul
07 Feb, 2016
From The Economist:
Napoleon rất ấn tượng với Istanbul và từng nói rằng nếu cả thế giới là một quốc gia duy nhất thì thành phố này phải là thủ đô.
Mỗi năm, gần 50.000 tàu đi qua con sông nhỏ cắt đôi thành phố này. Năm 2010, sân bay quốc tế Ataturk là sân bay bận rộn thứ 37 trên thế giới xét về số lượng hành khách; năm 2014 (chỉ 4 năm sau), nó nhảy vọt lên thứ 13. Istanbul đã có sân bay thứ hai và đang mau chóng xây sân bay thứ ba (trị giá 30 tỉ usd), dự kiến khánh thành vào năm 2018, khi đó sẽ là sân bay lớn nhất thế giới, có khả năng đón nhận 150 triệu hành khách mỗi năm.
Đo lường về "tính kết nối quốc tế"-số chuyến bay tới các địa điểm nước ngoài-thành phố này đứng thứ năm trên thế giới, nhưng đang tiến nhanh hơn đối thủ. London, thành phố đứng đầu, tăng 4% "tính kết nối" trong giai đoạn 2009-2015, Istanbul tăng 111% trong cùng giai đoạn.
Thành phố này có 16 triệu người, so với chỉ 2 triệu vào năm 1975, và từ nay đến năm 2018 sẽ vượt qua cả London và Moscow là khu vực đô thị đông dân nhất ở châu Âu. Theo công ty nghiên cứu Euromonitor, trong 10 thành phố phát triển nhanh nhất châu Âu thì có 6 thành phố thuộc Thổ Nhĩ Kỳ.
Bắt đầu từ những năm 1980, Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành một loạt các thay đổi lập pháp quan trọng: bỏ qua không phạt đối với các cư dân gecekondu (xây qua đêm, các khu ổ chuột không phép), cải cách sâu rộng vào năm 1984 sáp nhập các khu vực đô thị lớn thành những thành phố có thị trưởng được bầu dân chủ, trực tiếp (những năm 2000, các cải cách tương tự được thực hiện ở cấp quận). Các thành phố giờ đây tự có nguồn thu, giao dịch làm ăn với các công ty tư nhân và bản thân các thành phố cũng sở hữu các doanh nghiệp kinh doanh (dù chính quyền trung ương cũng "nắm giữ hầu bao" để đảm bảo kỉ luật ngân sách).
-----
NAPOLEON WAS IMPRESSED with Istanbul. If all the world were a single state, he said, this city should be its capital. A generation ago, when it looked musty and neglected, that would have seemed far-fetched, but now this great metropolis at the confluence of Europe and Asia pulses with trans-global traffic. Some 50,000 ships a year traverse the narrow waterway that bisects the city.
In 2010, the city’s Ataturk International airport ranked as the world’s 37th-busiest by number of passengers. By 2014 it had vaulted to 13th place. Istanbul already has a second airport and is furiously building a third, scheduled to open in 2018. When fully operational, it will be the world’s largest, ready to handle 150m passengers a year. The project worth around $30 billion.
Measured by “international connectivity”—the frequency of flights to foreign destinations—the city comes fifth in the world, but it is advancing faster than its rivals. London, the leader, became 4% more “connected” between 2009 and 2015, according to Mastercard; over the same period Istanbul’s connectivity grew by a roaring 111%.
It already has about 16m people, compared with barely 2m in 1975, and between now and 2018 it will overtake both London and Moscow as the most populous urban area in Europe. According to Euromonitor, a research firm, six of Europe’s ten fastest-growing cities are in Turkey.
Starting in the 1980s, Turkey made a series of important legislative changes. Various amnesties granted legal title to gecekondu (built overnight) dwellers, making them stronger stakeholders and allowing them to leverage property assets. A sweeping reform in 1984 consolidated big urban areas into powerful municipalities with elected mayors. Further reforms in the 2000s did the same thing at district level. Cities now generate their own revenues, make their own deals with private firms and start their own businesses, though the central government keeps enough of a hold on the purse strings to ensure fiscal discipline.
Tags: economics
The decentered and interrupted form feels right here, because this novel is trying to bring home a whale of a city, and to number the days of people who do not necessarily feel that they themselves possess an ordered internal calendar—who may feel, like Natalie, one of the protagonists, that they lack a continuous sense of self.
Chỉ trong 2 ngày, ông thắng 6 trận, bắt giữ hàng ngàn tù binh, thu giữ vô số quân trang, quân dụng và khiến quân Áo bị hoảng loạn trước chiến thuật lạ lùng của vị tướng theo họ là “miệng còn hơi sữa”. 1 sĩ quan quân Piemont đã bực tức nói: “ Quân Pháp đem đến đây một thằng nhãi điên, tấn công từ mọi hướng không theo khuôn phép cao quý: trái , phải, trực diện, cách đánh đó thật không thể nào mà chịu được.” Ngày 26/4, quân Piemont đầu hàng, vị tướng trẻ yêu cầu kẻ bại trận cống vàng bạc và ban phát cho binh lính những đồng tiền đầu tiên họ thấy sau nhiều năm....
(Trích "Chiến dịch Ý-1796)