Quỹ vắc-xin Covid-19 nhằm mục đích gì?

-----

Tôi nghĩ việc chính phủ VN lập quĩ huy động đóng góp tiền mua vắc-xin có mục đích tuyên truyền nhiều hơn là tài chính. Tạo đồng thuận xã hội về việc tiêm vắc-xin có lẽ không thừa vì số người chống hoặc lo ngại tác dụng phụ không nhỏ (1/3 dân Úc không muốn tiêm vắc-xin ngay dù được tiêm miễn phí). Mặc dù không thích thú gì kiểu tuyên truyền như vậy nhưng tôi hiểu đó là đặc thù của hệ thống chính trị VN. Về mặt kinh tế tôi không cho rằng việc huy động tiền dân cho quĩ này có ảnh hưởng xấu như một số bình luận, nó chẳng khác mấy việc tổ dân phố đi thu tiền "ủng hộ bão lụt" hàng năm.

Quay lại vấn đề tiêm chủng, dù chắc phải đợi khá lâu nữa mới có nguồn vắc-xin đủ lớn để tiêm đại trà, có lẽ bộ Y tế và các địa phương đang ráo riết chuẩn bị các vấn đề logistics và nhân sự triển khai. Liên quan đến logistics, hôm trước bạn 5Xu kể chuyện một chỉ huy SEAL nói chỉ có dân nghiệp dư mới bàn về tactics, dân chuyên nghiệp lo vấn đề logistics. Vì biết thân phận "nghiệp dư" nên tôi sẽ bàn thêm hai vấn đề tactic của việc triểm khai tiêm vắc-xin mà cả giới nghiệp dư lẫn chuyên nghiệp nhiều nơi thảo luận mấy tháng nay trên twitter/blog/báo chí.

Vấn đề thứ nhất là "First Dose First", nghĩa là trong khi còn thiếu vắc-xin chỉ nên tiêm cho mỗi người một mũi bởi chỉ với mũi đầu tỷ lệ hiệu quả đạt được đã tương đối tốt (ít nhất 70% cho vắc-xin AstraZeneca/Pfizer/Moderna). Về mặt toán 70% của 2 triệu người được tiêm một liều lớn hơn 95% của 1 triệu người tiêm đủ 2 liều. Mà thực ra không phải bỏ liều thứ 2 chỉ tạm thời delay nó đến khi nào có nguồn cung vắc-xin dồi dào.

Vấn đề thứ 2 là giảm liều lượng vắc-xin xuống (ít nhất với AstraZeneca). Trong lúc thử nghiệm giai đoạn 3 năm ngoái, một số tình nguyện viên vô tình chỉ được tiêm 1/2 liều AZ nhưng hiệu quả chống Covid vẫn rất tốt. AZ hiện đang thử nghiệm lại vấn đề "half dose" này một cách nghiêm túc, Brazil cũng đang làm một thử nghiệm tương tự ở một thị trấn 35 nghìn dân. Phương án này sẽ làm tăng gấp đôi số người được tiêm trong giai đoạn đầu khi còn thiếu hụt vắc-xin.

Tất nhiên tôi không có chuyên môn để ủng hộ hay phản đối, nhưng hi vọng các chuyên gia y tế chuyên nghiệp của VN dù đang lo vấn đề logistics bỏ chút thời gian đánh giá 2 tactic này.