Có phải Giáo hội Công giáo Mỹ đang thúc đẩy phe cực hữu?

Is the American Catholic Church Fueling the Far Right?

Có phải Giáo hội Công giáo Mỹ đang thúc đẩy phe cực hữu?

In “Playing God,” the journalist Mary Jo McConahay argues that an alliance of extremely conservative bishops and Catholic activists is exerting a profound impact on our national politics.

Trong cuốn “Playing God” (Đóng vai Chúa trời), nhà báo Mary Jo McConahay cho thấy liên minh gồm nhiều giám mục cực kỳ bảo thủ và các nhà hoạt động Công giáo đang gây ảnh hưởng sâu sắc lên nền chính trị quốc gia Mỹ.

Just how conservative is the Catholic Church?

Giáo hội Công giáo bảo thủ đến mức nào?

So conservative that, when Pope Francis recently said that homosexuality is a sin but not a crime, observers (correctly) took that for progress.

Họ bảo thủ đến mức, khi Giáo hoàng Francis gần đây có phát biểu đồng tính luyến ái là tội lỗi nhưng không phải tội ác, các nhà quan sát coi đó (rất hợp lý) là sự tiến bộ.

The connection between Catholicism and conservatism runs deep.

Mối liên hệ giữa Công giáo và chủ nghĩa bảo thủ rất sâu sắc.

It goes back to at least the Counter-Reformation, when the church had to defend the religious status quo in Christian Europe against Protestants’ radical criticisms of its priests, its hierarchy and its doctrines.

Điều này ít nhất cũng tồn tại từ thời kỳ Phản Cải cách, khi nhà thờ phải bảo vệ hiện trạng tôn giáo ở châu Âu theo Cơ đốc giáo trước những lời chỉ trích cực đoan của người Tin lành đối với các linh mục, hệ thống cấp bậc, và giáo lý của Cơ đốc.

In its day, the Catholic Church opposed the Enlightenment.

Thời đó, Giáo hội Công giáo phản đối Khai sáng.

It rejected freedom of conscience.

Họ từ chối quyền tự do của lương tâm.

Church teaching was for a long time extremely skeptical of democracy.

Giáo huấn của Giáo hội trong suốt khoảng thời gian dài cực kỳ hoài nghi đối với dân chủ.

Indeed, it’s fair to say that the most profound and sustained conservative critique of liberalism comes from within the Catholic intellectual tradition.

Quả thật, công bằng mà nói những phê phán bảo thủ sâu sắc và lâu dài nhất đối với chủ nghĩa tự do đều xuất phát từ truyền thống tư duy của Công giáo.

It’s no accident that the Supreme Court’s six conservative justices happen to have been raised Catholic.

Không phải ngẫu nhiên mà sáu thẩm phán bảo thủ của Tòa án Tối cao đều là người được nuôi dạy theo Công giáo.

(One, Neil Gorsuch, was brought up in the church but now identifies as Episcopalian.

(Một người, Neil Gorsuch, được nuôi dưỡng trong nhà thờ nhưng hiện xác định theo Tân giáo.

One of the liberal justices, Sonia Sotomayor, is also Catholic.)

Một trong những thẩm phán cấp tiến, Sonia Sotomayor, cũng là người Công giáo.)

When the Federalist Society set out to develop an elite cadre of legal conservatives, brilliant young Catholic lawyers were more inclined and prepared to follow in the footsteps of Justice Antonin Scalia than were, say, young evangelical Protestant lawyers.

Khi Hiệp hội Liên bang bắt đầu xây dựng đội ngũ ưu tú người bảo thủ thuộc ngành pháp lý, các luật sư Công giáo trẻ tuổi xuất sắc có xu hướng và sẵn sàng đi theo bước chân Thẩm phán Antonin Scalia hơn các luật sư trẻ theo đạo Tin lành.

The conservative nature of the Catholic Church has long posed a challenge for postwar American Catholic liberals.

Bản chất bảo thủ của Giáo hội Công giáo từ lâu đã đặt ra thách thức đối với những người Công giáo cấp tiến ở Mỹ thời hậu chiến.

Today, politicians like Joe Biden (only the second Catholic president) and Nancy Pelosi insist on their Catholic faith while holding mainstream liberal political positions.

Ngày nay, các chính trị gia như Joe Biden (chỉ là tổng thống Công giáo thứ hai) và Nancy Pelosi nhấn mạnh vào đức tin Công giáo của họ trong khi vẫn giữ quan điểm chính trị cấp tiến đang phổ biến thời nay.

These include on issues like abortion and gay marriage, where their perspective contradicts the church’s official teachings.

Các quan điểm đó bao gồm các vấn đề như phá thai và hôn nhân đồng tính, trong đó quan điểm của họ mâu thuẫn với giáo huấn chính thức của nhà thờ.

In this, Biden and Pelosi are following a path trod by John Kerry, Mario Cuomo and even John F. Kennedy.

Trong vấn đề này, Biden và Pelosi đang đi theo con đường của John Kerry, Mario Cuomo và thậm chí cả John F. Kennedy.

In her new book, “Playing God,” the journalist Mary Jo McConahay, herself a liberal Catholic, aims to show the extreme conservatism of a handful of American Catholic bishops and connect them, directly or indirectly, to the Trump-adjacent far right.

Trong cuốn sách mới, “Playing God”, nhà báo Mary Jo McConahay, bản thân cũng là người Công giáo cấp tiến, mong muốn thể hiện chủ nghĩa bảo thủ cực đoan của một số giám mục Công giáo Mỹ và liên kết họ, trực tiếp hoặc gián tiếp, với phe cực hữu bên cạnh Trump.

The conservative bishops on whom she focuses are, it must be said, very conservative indeed.

Phải nói rằng, các giám mục bảo thủ mà tác giả tập trung vào thực sự rất bảo thủ.

Bishop Joseph Strickland participated in a Stop the Steal rally on the National Mall on Dec. 12, 2020.

Giám mục Joseph Strickland từng tham gia cuộc mít tinh Ngăn chặn Trộm cắp tại National Mall ngày 12 tháng 12 năm 2020.

At the same rally, which was organized by a Christian group called Jericho March, Archbishop Carlo Maria Viganò told the story of how God brought down the walls of the besieged city after the Israelites surrounded it.

Cũng trong cuộc mít tinh đó, do một nhóm Cơ đốc giáo tên là Jericho March tổ chức, Đức Tổng Giám mục Carlo Maria Viganò kể câu chuyện Chúa hạ xuống bức tường của thành phố bị người Israel vây hãm.

(Viganò, who is notorious for having called for Francis to resign, is not a U.S. bishop but an Italian-born priest who was Pope Benedict XVI’s nuncio to the United States.)

(Viganò, nổi tiếng vì hành động kêu gọi Giáo hoàng Francis từ chức, không phải giám mục Mỹ mà là linh mục gốc Ý, từng là sứ thần của Giáo hoàng Benedict XVI tại Mỹ.)

Then there is Archbishop Salvatore Cordileone of San Francisco, who during the pandemic declined to wear a mask while saying Mass or distributing holy communion, and who rejected Pope Francis’ stance on Covid vaccines, telling a San Francisco Chronicle podcast in December 2021 that he had a strong immune system and that the vaccines approved by the government “are not really vaccines.”

Rồi còn có Đức Tổng Giám mục Salvatore Cordileone của San Francisco, trong thời kỳ đại dịch ông từ chối đeo khẩu trang khi cử hành Thánh lễ hoặc cho rước lễ, và cũng bác bỏ lập trường của Giáo hoàng Francis về vắc xin Covid, phát biểu trong một podcast của San Francisco Chronicle tháng 12 năm 2021 rằng ông có hệ thống miễn dịch khỏe mạnh và các loại vắc xin được chính phủ phê duyệt “không thực sự là vắc xin.”

McConahay is not wrong to identify strands of contemporary Catholicism that veer to the far right.

Tác giả McConahay không sai khi xác định những khuynh hướng của Công giáo đương thời nghiêng về cực hữu.

However, none of the figures she examines goes as far as Father Charles Coughlin or Father Arthur Terminiello, mid-20th-century demagogues who preached racism, antisemitism and even proto-fascism to a wide national audience.

Tuy nhiên, không có nhân vật nào tác giả xem xét sâu như Cha Charles Coughlin hay Cha Arthur Terminiello, những nhà mị dân giữa thế kỷ 20, những kẻ rao giảng về chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, chủ nghĩa bài Do Thái và thậm chí cả ủng hộ chủ nghĩa phát xít cho đông đảo khán giả trên toàn quốc.

Father Frank Pavone, head of Priests for Life and a vocal Trump supporter, was defrocked by the Vatican in November for “blasphemous” social media posts and for ignoring the directives of his superiors.

Cha Frank Pavone, người đứng đầu tổ chức Linh mục vì Sự sống và là người lớn tiếng ủng hộ Trump, đã bị Vatican tước chức vụ vào tháng 11 vì các bài đăng “báng bổ” trên mạng xã hội và vì phớt lờ chỉ thị của cấp trên.

(He has since also been accused of sexual misconduct.)

(Từ khi đó ông ta còn bị buộc tội có hành vi sai trái về tình dục.)

Some U.S. bishops have made common cause with people who stormed the Capitol on Jan. 6, 2021.

Một số giám mục Mỹ cùng chung lý tưởng với những người xông vào Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021.

But reading McConahay’s book can be a bit frustrating.

Nhưng đọc cuốn sách của McConahay có thể hơi khó chịu.

For one thing, she does not distinguish between conservative views that are official church teaching, such as its doctrine of sin, and far-right views that are not inherent to Catholicism, like election denial, vaccine denial and the QAnon conspiracy theory.

Có một điều, tác giả không phân biệt giữa các quan điểm bảo thủ là lời giáo huấn chính thức của nhà thờ, chẳng hạn như tư tưởng về tội lỗi, với các quan điểm cực hữu vốn không thuộc về Công giáo, chẳng hạn như từ chối bầu cử, từ chối vắc xin và thuyết âm mưu QAnon.

The result can at times sound distressingly similar to old-style Protestant attacks on Catholicism that combined principled objections with rebuking Catholics for the content of their faith.

Kết quả đôi khi có vẻ tương tự đến độ đáng lo ngại với những cuộc tấn công kiểu cũ của Tin lành nhằm vào đạo Công giáo, kết hợp những phản đối mang tính nguyên tắc với việc trách cứ người Công giáo về nội dung đức tin của họ.

McConahay writes that some conservative Catholic bishops “speak as if we were still living in the 14th century, when religion was hegemonic, and any given cleric was likely to be considered the font of knowledge and truth.”

Tác giả McConahay viết rằng một số giám mục Công giáo bảo thủ “phát ngôn như thể chúng ta vẫn đang sống ở thế kỷ 14, khi tôn giáo là bá chủ, và bất kỳ giáo sĩ nào cũng có thể được coi là nguồn kiến thức và sự thật.”

So they do — because the Catholic Church still believes itself to be, well, the font of knowledge and truth.

Họ làm như vậy — bởi vì Giáo hội Công giáo vẫn tin rằng mình là nguồn gốc của kiến thức và sự thật.

“Today,” she continues, “we know better than to trust our very selves unquestioningly to our faith leaders, who themselves are only human.”

Tác giả viết: “Ngày nay, chúng ta sáng suốt hơn để không mù quáng đặt bản thân mình vào tay các nhà lãnh đạo tôn giáo, khi mà bản thân họ cũng chỉ là con người”.

Martin Luther and John Calvin, founders of Protestantism, would heartily agree.

Martin Luther và John Calvin, những người sáng lập đạo Tin lành, sẽ hoàn toàn tán thành.

But it would be hard for Francis to concur fully, because neither he nor the church has abandoned the doctrine of papal infallibility.

Nhưng thật khó để Giáo hoàng Francis hoàn toàn đồng tình, bởi vì cả ngài lẫn giáo hội đều không từ bỏ niềm tin về tính bất khả ngộ của giáo hoàng.

For another thing, McConahay’s thesis is supposed to be about ties between Catholic bishops and right-wing activists and public figures.

Ngoài ra, luận điểm chính của tác giả McConahay vốn là mối quan hệ giữa các giám mục Công giáo với các nhà hoạt động cánh hữu và người của công chúng.

Yet she has difficulty closely linking actual bishops to prominent conservatives or conservative institutions.

Tuy nhiên, tác giả gặp khó khăn tạo ra liên kết chặt chẽ giữa các giám mục thực sự với những người bảo thủ nổi tiếng hoặc các tổ chức bảo thủ.

A chapter called “Unholy Trinity” describes Justice Clarence Thomas; his wife, Ginni; and the Federalist Society co-chairman and Trump judge picker Leonard Leo.

Một chương sách mang tên “Unholy Trinity” (Chúa ba ngôi vô đạo) mô tả về Thẩm phán Clarence Thomas; vợ ông, Ginni; và đồng chủ tịch Hiệp hội Liên bang và thẩm phán Trump lựa chọn, Leonard Leo.

To McConahay, all three, joined by the Koch brothers (who are not actually Catholic), are engaged in a “grand plan to shift the ship of state toward Christian nationalism.”

Đối với tác giả McConahay, cả ba người, cùng với anh em nhà Koch (thực ra không phải là người Công giáo), đang tham gia vào một “kế hoạch lớn nhằm chuyển con tàu nhà nước sang chủ nghĩa dân tộc Cơ đốc giáo.”

Maybe so, but McConahay does not manage to connect any Catholic bishops to this project.

Có lẽ vậy, nhưng tác giả McConahay không tìm được cách kết nối bất kỳ giám mục Công giáo nào với dự án này.

A chapter on Paul Weyrich and his successful efforts to unite Catholics and evangelical Protestants through the Moral Majority in the 1980s has almost nothing to say about the Catholic hierarchy.

Một chương về Paul Weyrich và những nỗ lực thành công của ông ta nhằm đoàn kết người Công giáo và người Tin lành thông qua tổ chức Đa số Đạo đức trong những năm 1980 hầu như không nói gì về hệ thống phân cấp của Công giáo.

Ditto the chapter on the Domino’s Pizza founder Thomas Monaghan, who funded the Ave Maria Law School and the Thomas More Law Center.

Tương tự với chương về người sáng lập Domino's Pizza, Thomas Monaghan, từng tài trợ cho Trường Luật Ave Maria và Trung tâm Luật Thomas More.

The chapter on the Napa Institute, a conservative Catholic-oriented think tank and leadership network, points to the institute’s webpage, which says that the organization is inspired by the writings of Archbishop Charles J. Chaput.

Chương về Viện Napa, mạng lưới lãnh đạo và nhóm cố vấn theo định hướng Công giáo bảo thủ, chỉ ra trang web của viện có nói tổ chức này lấy cảm hứng từ tác phẩm của Đức Tổng Giám mục Charles J. Chaput.

McConahay charges that Chaput looks “back to a mythical past when all (white) citizens shared presumed common instincts.”

Tác giả McConahay cáo buộc Chaput “nhìn về quá khứ thần thoại khi tất cả công dân (da trắng) đều được cho là có những bản năng chung.”

Unfortunately, her proof is a paraphrase of a passage by the archbishop to the effect that “in the past, a common Christian culture existed which transcended partisan struggles, giving citizens a shared framework for behavior and belief.”

Thật không may, bằng chứng của tác giả là phần diễn giải về đoạn văn của tổng giám mục với ý nghĩa rằng “trong quá khứ, một nền văn hóa Cơ đốc giáo chung đã tồn tại vượt qua những cuộc đấu tranh đảng phái, mang lại cho công dân một khuôn khổ chung về ứng xử và niềm tin.”

Nostalgia for a unifying Christian culture is very different from white nationalism — a point that surely would not be lost on Chaput, who as it happens is a member of the Prairie Band Potawatomi Nation.

Hoài niệm về một nền văn hóa Cơ đốc thống nhất rất khác với chủ nghĩa dân tộc da trắng — đây là điểm chắc chắn sẽ có ảnh hưởng với Chaput, ông này tình cờ cũng là thành viên của Prairie Band Potawatomi Nation (Bộ lạc Potawatomi).

Like other American Catholic liberals, McConahay clearly admires Francis, who stands for the possibility that the church might gradually become, if not liberal, at least less conservative.

Giống như những người Công giáo Mỹ cấp tiến khác, tác giả McConahay rõ ràng ngưỡng mộ Giáo hoàng Francis, người ủng hộ khả năng giáo hội có thể dần dần, nếu không cấp tiến hơn, ít nhất cũng bớt bảo thủ hơn.

For that matter, I admire him myself.

Về điểm đó, bản thân tôi cũng ngưỡng mộ Đức Giáo hoàng.

I find it harder to sympathize with McConahay’s repeated insinuations that conservative Catholics, including bishops but also laypeople, are somehow being disobedient when they take positions to the right of Francis.

Tôi thấy khó thông cảm hơn với những lời bóng gió lặp đi lặp lại của tác giả McConahay ám chỉ người Công giáo bảo thủ, bao gồm cả các giám mục cũng như cả giáo dân, bằng cách nào đó đã bất tuân khi họ theo quan điểm cánh hữu so với Giáo hoàng Francis.

When the conservative Benedict was pope — and appointed many of the conservative American bishops still serving — it was perfectly acceptable for liberal Catholics, in the United States or anywhere in the world, to adopt and express views that were to his left.

Khi Giáo hoàng Benedict bảo thủ đang tại vị giáo hoàng — và bổ nhiệm nhiều giám mục Mỹ bảo thủ hiện vẫn đang tại vị— việc những người Công giáo cấp tiến, ở Mỹ hay bất kỳ nơi nào trên thế giới, bày tỏ quan điểm cánh tả so với ông là điều hoàn toàn được chấp nhận.

The Catholic Church, for all its conservatism, does not demand from the faithful total fealty on all matters.

Giáo hội Công giáo, dù bảo thủ, không đòi hỏi tín hữu phải trung thành hoàn toàn trong mọi vấn đề.

It distinguishes core teachings necessary to the faith from matters on which disagreement is permissible.

Giáo hội phân biệt những giáo lý cốt lõi cần thiết cho đức tin với những vấn đề được cho phép có sự bất đồng.

Both Catholic conservatives and Catholic liberals should enjoy this leeway, such as it is.

Cả người Công giáo bảo thủ lẫn người Công giáo cấp tiến đều nên tận hưởng quyền tự do này, như vốn có.

When it comes to intra-Catholic disputes, like whether politicians who support abortion rights should be denied the sacrament of communion, it’s a bit trickier for non-Catholics to express a point of view.

Khi nói đến tranh chấp trong nội bộ Công giáo, chẳng hạn như liệu chính trị gia ủng hộ quyền phá thai có nên bị từ chối Bí tích Rước lễ hay không, những người không theo Công giáo sẽ khó bày tỏ quan điểm hơn một chút.

At the same time, it doesn’t seem uncharitable to remind liberal Catholics like McConahay that the Catholic Church is by self-definition a structure of hierarchical authority run by a single man who holds the keys of heaven given by Jesus to St. Peter.

Đồng thời, dường như không quá khi phải nhắc nhở những người Công giáo cấp tiến như tác giả McConahay rằng Giáo hội Công giáo tự xác định là một cơ cấu quyền lực có thứ bậc được điều hành bởi một người duy nhất nắm giữ chìa khóa thiên đàng do Chúa Giêsu trao cho Thánh Peter.

If that’s not a conservative institution, I don’t know what is.

Nếu đó không phải là một tổ chức bảo thủ thì tôi cũng không biết đó là gì.