QE có phải là "in tiền" không?



Thực hiện công cụ này không phải là in tiền, mà là in tiền một cách hoàn hảo.

*

Tuần qua có rất nhiều bạn hỏi về vấn đề này, một phần là từ việc đọc cuốn "Chính sách tiền tệ trong thế kỷ 21..." mà mình có giới thiệu. Trong đó có bạn "hớt hơ hớt hãi" nói rằng Ben Bernanke bảo không phải in tiền.

Vì mình có giới thiệu nên phải giải thích rất nhiều...!

Mình không rõ bản chuyển ngữ tiếng Việt như thế nào, mình chưa đọc (dù được tặng vài cuốn). Điều này mình có nói rõ trong "tút" giới thiệu. Mình không biết bản tiếng Việt có cước chú rõ ràng không (điều này cũng thể hiện chất lượng của một cuốn sách dịch - hướng độc giả).

*

Mình hiểu rằng dòng sách này không phải dành cho đại chúng, không dễ đọc và cần nền tảng. Nhưng cơ bản thì cuốn sách trên là rất nền tảng, hệ thống và dễ đọc. Vì lẽ đó, mình đã thiếu xót khi không cảnh báo.

*

QE hay dịch tiếng Việt là "nới lỏng định lượng" (dù chưa thực sự khớp lắm, nhưng mình không biết dịch thế nào hơn) đã rất phổ biến rồi, nghiên cứu cứu thì nhiều vô kể. Mình cũng có rất nhiều note giải thích cơ chế. Các bạn tự tìm hiểu lại.

"In tiền" hay "printing money" đã trở nên là một thuật ngữ không còn giới hạn chỉ được dùng ở nghĩa đen của nó. Điều này, cần nền tảng, như nói ở trên mới "theo" được xuyên xuốt cuốn sách. Vì ở nghĩa phổ biến rộng nhất, hiện nay thậm chí cụm từ này còn dùng để đề cập đến cả một lập trường chính sách tiền tệ (nới lỏng để kích thích kinh tế...) mà ở đó, NHTW thậm chí sử dụng rất nhiều công cụ trực tiếp và không trực tiếp tác động đến cung tiền (ví dụ MB, M2).

Tóm lại là, hiểu nhầm, đọc không kỹ, hoặc sử dụng cụm từ printing money, in tiền không đúng nên mới có cơ sự như trên. Hãy cẩn thận.

In tiền thường được dùng không còn chỉ ở nghĩa đen in ra những tờ/ đồng tiền đưa vào lưu thông nữa (và với Fed, đó không phải là Fed's policy). Mà phải đặt trong bối cảnh/cách hiểu "in" ở đây là tạo ra tiền thông qua bút toán trên hệ thống (electronic money), ví dụ NHTW ghi có vào tài khoản NHTM gửi ở họ một lượng nào đó thông qua các công cụ của họ. Hay bạn đi vay, nh giải ngân vào tk của bạn.

SBV có in tiền thì không chỉ ở việc bảo nhà máy ở HN chạy ngày chạy đêm, không bao nhiêu cả.

(Hay thuật ngữ tiền trực thăng, không có chiếc máy bay nào cả, tiền được đẩy trực tiếp vào tài khoản người dân, bút toán ghi "có".)

Những vấn đề này khi còn "siêng", mình có giải thích rất chi tiết.

Một điểm nữa, ý định, mục tiêu vs. kết quả. Đánh giá hiệu quả/hậu quả thì đó là vấn đề khác. Ví dụ, nh "dư dự trữ" nhưng vẫn không cho vay... "In" ở đây cũng chỉ mới là một trong nhiều kênh truyền dẫn của QE (Reserves Channel, kênh khác như yield curve, credit spread curve, Forward Guidance,...). Kênh Reserves đôi lúc vẫn rất mơ hồ vì NH vẫn không bị ảnh hưởng khả năng cung tín dụng hay thanh khoản và về cấu trúc, thì lượng tài sản thanh khoản cao của NH vẫn solid. Vấn đề ở đây là câu chuyện Fed mua tài sản từ khu vực tư nhân, nh đóng vai trung gian.

*

Dài dòng một chút là vậy. Quay trở lại cuốn sách để thấy bạn hiểu nhầm ntn. Cụ thể, bản gốc, tác giả (Ben Bernanke) nói đến "printing money" ở đây (QE) không phải là printing money thông thường theo nghĩa đen, tác động đến tiền vật lý trong lưu thông ("currency in circulation", CIC) và có chú thích ở dưới (mình đính kèm hình ở cmmt). Trong khi, một cách hiểu và dùng phổ biến không ở nghĩa này. In mà không in, mà thật ra là in cật lực là vậy. Bạn thấy nhiều meme printing machine bruh bruh...

*

Bài tập, bạn thử tính thay đổi (delta) cung tiền rộng, ví dụ delta M2, và delta MB ở mỗi bước của quy trình QE thì sẽ thấy "in" như thế nào.

P/S: in tiền nghĩa đen, ví dụ tạo ra những tờ đô la, không phải quyết định của Fed. BTC (Treasury) đóng vai trò then chốt, và không phải chỉ để đáp ứng nhu cầu thanh toán tiền mặt ở mỗi US, nó còn là một nghiệp vụ kinh doanh. Chúng ta thấy CIC tăng lên và khá là lớn (so tỷ lệ, ví dụ vs. Cung tiền, GMV,...) vì họ còn "xuất khẩu". Nhiều nền kt, như VN "nhập khẩu" đô mặt. Kk

Có một thuật ngữ liên quan bắt đầu bằng chữ S... trong in tiền.

share from Facebook Tran Quang Nghia,

Post a Comment

Tin liên quan

    Tài chính

    Trung Quốc