Sự tương đồng giữa Paul Atreides và nhà tiên tri Muhammed
Có quá nhiều sự tương đồng giữa Paul Atreides và nhà tiên tri Muhammed, giữa cuộc Thánh Chiến mà Paul phát động với cuộc Thánh Chiến mà đức Muhammed phát động, giữa các bộ tộc Fremen sống trong sa mạc với các bộ tộc Arab cũng sống trong sa mạc, bị các đế quốc đè nén và coi thường trước khi họ có được một tôn giáo thống nhất dẫn đường và một nhà tiên tri soi đường, biến sự man rợ của họ thành thứ sức mạnh có tính huỷ diệt và thống nhất. Chú ý là cả Paul và Muhammed đều không phải là người đưa ra tôn giáo hoàn toàn mới, nhưng đóng vai trò là đấng cứu thế, the Mahdi hay Người dẫn đường theo đạo Hồi. Trong đạo Hồi đã xuất hiện khá nhiều người được cho là Mahdi trong lịch sử, ví dụ một người ở Sudan có tên là Muhammad Ahmad đã đánh đuổi quân Anh và lập nên một vương quốc Hồi giáo rộng lớn trong thế kỷ 19 ở Sudan (chính là bối cảnh trong cuốn tiểu thuyết Trên sa mạc và trong rừng thẳm).
Và tất nhiên, hương dược trong Dune không là gì khác ngoài sự kết hợp của hai thứ hàng hoá được thèm khát nhất trong thế kỷ 20: dầu hoả và ma tuý: nó là thứ nhiên liệu duy nhất cho các cuộc du hành xuyên thiên hà, và cũng là thứ tạo nên những ảo giác, những tiên đoán tương lai có thể có thật và không có thật…
Cũng nên lưu ý là người Arab từ thời xưa tới nay (ví dụ chiến binh IS) dùng ma tuý thường xuyên trong chiến trận và hàng ngày (nhất là dưới hình thức nhai lá khat hay hashish). Còn dầu hoả thì có lẽ là nguyên nhân của gần như tất cả các cuộc chiến ở Trung Đông tới nay (có lẽ ngoại lệ là xung đột Israel-Palestine).
Nói một cách khác, Paul Atreides dường như là hình ảnh châm biếm của nhà tiên tri Muhammed cũng như các Mahdi khác trong lịch sử Hồi giáo. Thành ra mình khá tò mò người Arab sẽ nghĩ gì về truyện/phim này.
share from Facebook Linh Hoang Vu,
Tags: movieVũ Hoàng Linh
Tôi không hiểu cảm giác chấn động và bức bối khi xem xong Dune 2 đến từ đâu. Nó rất quen. Kiểu như đã lướt qua trong Oppenheime nhưng dữ dội hơn thế. Một cảm giác ban đầu là thấy ghê sợ, chán nản rồi chuyển thành tĩnh lặng và cuối cùng là mạnh mẽ hơn. Vì thế tôi đi xem lại lần hai để hiểu hơn. Cuối buổi tôi đã có câu trả lời cho mình. Điều tôi thấy bực bội khi xem Oppenheime, và cao hơn là cảm giác giận dữ khi xem Dune 2 chính là việc nhận ra rằng dù cố tình như một dạng khế ước xã hội hay vô tình như niềm tin vào tôn giáo, chúng ta đều đã từ bỏ đi ít nhiều sự tự do mang bản tính con người của mình. Dune và 1984 đã kể về hai cách kiểm soát con người, sự tự do và phẩm giá chân thực bằng những kiểm soát từ bên ngoài (1984) và bên trong (Dune). Cuối cùng, quyền lực thông qua các cấu trúc chính trị của mình, đã cho thấy bản chất khát khao bị lãnh đạo của bầy vượn và Paul là phiên bản mạ vàng của sự ô nhục mà loài người đã tạo ra cho chính mình. Để kiểm soát và tạo ra quyền lực, cả hai tác phẩm đều có chung một câu trả lời. Hãy tạo ra nỗi sợ. Sợ hãi là căn nguyên của bạo lực. Sợ hãi mới là vũ khí nguy hiểm hơn cả bom nguyên tử.