"Học nhi bất yếm, hối nhân bất quyện" nghĩa là gì?

(學而不厭,誨人不倦) xuất từ Luận Ngữ, phẩm Thuật.

Yếm (厭): chán ghét, mệt mỏi, không muốn làm nữa.

Hối (誨): dạy bảo, chỉ dẫn, khuyên răn; khác với “教” (giáo) ở chỗ “誨” nhấn mạnh việc dạy bằng lời, giải thích, khuyên nhủ.

Quyện (倦): mệt mỏi, uể oải, làm lâu mà chán nản.

• “Học nhi bất yếm”

Là học mà không biết chán -- luôn giữ tinh thần ham học, cầu tiến, không tự mãn với những gì mình đã biết.

• “Hối nhân bất quyện”

Là dạy người mà không biết mệt -- kiên nhẫn, tận tâm truyền đạt kiến thức cho người khác, không nản lòng hay phiền chán.

Cả câu mô tả lý tưởng của người quân tử:

vừa liên tục trau dồi bản thân, vừa sẵn lòng dìu dắt người khác.

vừa nghiêm khắc với chính mình, vừa rộng lượng với người học cùng.

Hiền hòa, đẹp và sâu -- như khí chất của thầy cô mẫu mực, và cũng giống tinh thần langdu luôn theo đuổi khi làm sách...
ảnh chụp ngày 30/10/2025 tại nhà cũ của Diệp Sở Thương - tổng biên tập báo Dân Luận
ở cổ trấn Chu Trang


Post a Comment

Tin liên quan

    Hôn nhân

    Suy ngẫm