video
Thư viện
Tài trợ
Không phải tôi, thì là ai?
07 Feb, 2020
shared from fb Nhã Hoàng,
-----
"Nếu chúng tôi không nói sự thật, thì ai khác sẽ nói sự thật?"
Bác sỹ Lý Văn Lượng, người bị cảnh sát câu lưu vì lên tiếng báo động về dịch corona ở Vũ Hán, đã qua đời tối nay sau một thời gian nhiễm bệnh.
====
Nguyễn Đạt An:
Những người bất kể sự nguy hiểm hay mối đe dọa để nói sự thật và cảnh báo cộng đồng đều là những ANH HÙNG CAO QUÝ và THIÊN THẦN HỘ THỦ của loài người. Họ giúp chúng ta nhận ra rằng, dù thế giới có sụp đổ hay bị phá hủy, thì cuộc sống này vẫn có giá trị và mục đích. Họ là lý do khiến chúng ta yêu quý con người hơn.
Xin cầu nguyện cho anh được nhìn thấy ánh sáng bình minh ở phía sau màn đêm tăm tối của sự chết.
====
#Breaking: Chinese doctor Li Wenliang, one of the eight whistleblowers who tried to warn other medics of the #coronavirus outbreak but were reprimanded by local police, dies of coronavirus on Thursday in Wuhan, the Global Times has learned. https://t.co/jzM6DF0CWE
Bài trước: Dịch virus corona: Bài học từ đại dịch mới
latest news is 20000+ confirmed infected with 400+ died and 600+ cured.
rumors said a Japanese government official killed himself for not doing well in evacuating Japanese in Wuhan. Is it true? @Akmal Rajabov
Regarding the suicide, there was news about a death of a police officer looking after the returnees, probably suicide. I think no other details. I cannot imagine how he felt himself guilty before those returnees...
Ngày 30/12/2019 bác sĩ Li chia sẻ lo ngại của mình về một một số bệnh nhân bị cách ly khi có triệu chứng giống SARS cho một nhóm bạn học y cũ trên Wechat. Tôi không biết nội dung cụ thể anh chia sẻ những gì nhưng không có bằng chứng cho thấy anh cáo buộc các cơ quan thẩm quyền ở thời điểm đó cố tình che đậy vụ dịch.
Ngày 3/1/2020 anh bị sở cảnh sát địa phương gọi lên khiển trách về việc chia sẻ thông tin trên mạng rồi bị bắt ký vào một cam kết sẽ không tiết lộ thông tin nữa(*). Đây chính là lý do cộng đồng mạng TQ/VN và nhiều người cho rằng chính quyền TQ cố tình che giấu dịch bệnh nên anh (và 7 người khác) được gọi là "whistle-blower" hay "canary in a coal mine".
Tuy nhiên từ ngày 31/12/2019 TQ đã thông báo cho WHO về một bệnh cúm lạ nguy hiểm do một loại virus gây ra, họ không che giấu như thời SARS. Đến ngày 6/1 TQ loại bỏ khả năng dịch này là SARS hay MERS lặp lại, ngày hôm sau 7/1 họ mới xác định được danh tính virus mới này là 2019n-CoV. Ngày 9/1 TQ hoàn tất việc giải mã gene của nCoV và chia sẻ ngay với giới y sinh quốc tế. Đến ngày 11/1 mới có nạn nhân đầu tiên xác định bị tử vong vì con virus này, ngày 17/1 có nạn nhân thứ hai.
Như vậy khó có thể nói TQ đã cố tình che đậy dịch bệnh và bác sĩ Li là người dũng cảm cảnh báo. Nếu vụ dịch này xảy ra ở một nước khác (Mỹ, Úc, hay thậm chí VN) nhiều khả năng cơ quan y tế cũng hành xử như vậy. Nghĩa là cách ly tạm thời những bệnh nhân ban đầu, cố gắng truy tìm nguyên nhân, và chỉ công bố dịch sau khi có vài trường hợp tử vong và có cơ sở nghi ngờ bệnh dịch mới này rất dễ lây lan. Tất nhiên ở Mỹ/Úc sẽ không có đoạn cảnh sát gọi bác sĩ lên đe dọa.
Dẫu sao tôi vẫn nghiêng mình trước vị bác sĩ này, bất luận có là whistle-blower hay không anh vẫn là một anh hùng trong mắt tôi khi đã chết vì chính căn bệnh mà anh đang tham gia cứu chữa cho những người bệnh khác.
(*): Tôi rất muốn biết tình trạng sức khỏe của các cảnh sát làm việc với bác sĩ Li ngày 3/1.
Anh vừa qua đời vì chính loại virus này hôm qua cùng hàng trăm sinh mang khác, sau khi dịch bệnh bùng phát đến mức không thể ngăn chặn. Bác sĩ Lý đã lây nhiễm rồi thiệt mạng- trong điều kiện phòng vệ kém ở một môi trường coi thường dịch bệnh, cuồng thứ thành tích hay “sự ổn định” giả tạo.
Ai sẽ phải chịu trách nhiệm (phần nào) cho dịch bệnh ở Việt Nam? Nhiều, rất nhiều kẻ.
Chính phủ hiện đang làm rất tốt, rất nhiều chuyên gia, các nhà hoạt động XH, tổ chức, cá nhân...đã có những hành động, phát ngôn tốt để cảnh báo dịch bệnh, chia sẻ kinh nghiệm phòng ngừa dịch bệnh.
Ngược lại, có rất nhiều kẻ lưu manh tồi tệ, đi tấn công phỉ báng người khác, ru ngủ người dân thờ ơ coi thường dịch bệnh, hệt như cách đồng loại của chúng làm với bác sĩ Lý ở Vũ Hán, Trung Quốc. Lũ này cần phải bị diệt trừ - cho một ngày mai đất nước này có cơ may tử tế.
Một trong số chúng là thằng pv mất dạy của VTC
không biết mấy anh ấy đã chạy sang Vũ Hán trốn chưa :D
Các ca bệnh được cho là xuất phát từ chợ hải sản Vũ Hán, nơi buôn bán nhiều động vật sống hoang dã. Các bệnh nhân được cách ly tại bệnh viện mà bác sĩ Lý đang làm việc. Lúc này, bác sĩ Lý vẫn chưa biết đây là virus corona chủng mới.
Sau đó ảnh chụp màn hình đoạn cảnh báo của bác sĩ Lý được đưa lên mạng và nhanh chóng lan truyền.
Không lâu sau, ngày 3-1, cảnh sát Vũ Hán triệu tập bác sĩ Lý và một số đồng nghiệp, đồng thời kêu gọi ông Lý dừng lại với cáo buộc ông "tung tin đồn thất thiệt".
Cảnh sát bắt bác sĩ Lý ký vào văn bản thừa nhận "đưa ra bình luận sai lệch làm xáo trộn trật tự xã hội". Giới chức thành phố Vũ Hán muốn che giấu thông tin về loại virus mới này.
“Chúng tôi cảnh cáo anh, nếu anh ngoan cố, không tuân theo yêu cầu và tiếp tục việc làm này, anh sẽ bị xử lý theo pháp luật”, bác sĩ Lý kể.
Một tuần sau đó, bác sĩ Lý điều trị cho một phụ nữ bị tăng nhãn áp, người này bị nhiễm virus corona chủng mới. Bác sĩ Lý lúc này không mặc đồ bảo hộ vì không cần thiết theo quy trình khám bệnh thông thường. Bệnh nhân nữ lúc đó cũng không có biểu hiện sốt.
Ngày 10-1, bác sĩ Lý xuất hiện các triệu chứng như sốt, ho và phải nằm viện. Trên giường bệnh, bác sĩ Lý kể lại câu chuyện của mình trên mạng xã hội Weibo.
10 ngày sau, Trung Quốc công bố tình trạng dịch bệnh khẩn cấp do virus corona.
Ngày 30-1, bác sĩ Lý nhận được xét nghiệm dương tính với virus corona dù trước đó bác sĩ đã nhiều lần xét nghiệm và kết quả luôn là âm tính.
Và vào hôm nay, ngày 6-2, bác sĩ Lý qua đời vì chính loại virus mà ông cố gắng cảnh báo cộng đồng.
Bác sĩ Lý ra đi bỏ lại 1 con nhỏ, cùng người vợ đang mang thai, dự sinh vào mùa hè này. Cha mẹ bác sĩ Lý cũng đã ngã bệnh và đang nhập viện.
Việt Nam đến nay vẫn có vẻ kiểm soát tốt dịch bệnh và ứng phó hợp lý. Nếu VN thành công trong việc kiểm soát này thì việc này sẽ ghi điểm không nhỏ cho Thủ tướng Phúc, Phó Thủ tướng Đam và Thứ trưởng Long. Giờ chỉ mong sao thời tiết nóng lên và cái khí hậu mưa nồm ẩm ướt khó chịu ở miền Bắc mau qua.
Trong khi nhiều người Vietnam đang tranh luận về chuyện bác sỹ Lý Văn Lượng liệu có đủ "tiêu chuẩn" phong anh hùng chống dịch Vũ Hán hay chưa, ở Trung Quốc dường như có một sự giận dữ với chính quyền TQ và cách thức chế độ toàn trị này bưng bít thông tin dẫn đến dịch nCoV bùng phát. Sự giận dữ đang dâng cao trong dân chúng, đặc biệt là dân Vũ Hán, cái nôi của khởi nghĩa nông dân Thái Bình Thiên Quốc về cái chết của bác sỹ trẻ và dịch bệnh.
Khả năng bất ổn và bùng phát một phong trào "Thái Bình Thiên Quốc Corona" có lẽ không phải quá khó tưởng tượng...
Vấn đề thứ nhất liên quan đến tỷ lệ tử vong. Cho đến thời điểm này tỷ lệ tử vong ở Vũ Hán ước lượng trên 4%, toàn tỉnh Hồ Bắc vào khoảng 3%, nội địa TQ (không tính Hồ Bắc) xấp xỉ 0.17%, tương đương tỷ lệ bên ngoài TQ. Môt giải thích phổ biến trên mạng cho sự khác biệt rất lớn giữa các con số này là "selection bias", bởi hầu như chỉ những người khỏe mạnh (và trẻ) mới có điều kiện đi du lịch/học tập/công tác ra nước ngoài. Do sức đề kháng của họ cao nên tỷ lệ tử vong thấp.
Tuy nhiên bác sĩ Li mới 34 tuổi, khỏe mạnh và chắc chắn phải được chữa trị kịp thời nhưng đã không qua khỏi. Tờ NYT thậm chí còn nghi ngờ rằng số lượng bác sĩ, y tá ở các bệnh viện Vũ Hán tử vong vì nhiễm nCoV cao đến mức TQ phải từ chối các chuyên gia WHO và CDC không để họ sang giúp vì không muốn họ khám phá ra tình trạng thê thảm đó ở các bệnh viện.
Một cách giải thích cho trường hợp bác sĩ Li nói riêng và tỷ lệ tử vong quá cao ở Vũ Hán nói chung là các bệnh viện và lực lượng y tế ở đây đang bị quá tải nghiêm trọng. Khi số bệnh nhân vượt qua một ngưỡng nào đó, năng lực cách ly và chữa trị không đủ dẫn đến số mắc bệnh mới lẫn số tử vong tăng theo cấp số nhân. Vấn đề là tại sao TQ không "tiếp viện" kịp cho Vũ Hán? GS Tyler Cowen (GMU) đặt ra nghi vấn rằng đó là hậu quả của việc phong tỏa hoàn toàn thành phố Vũ Hán. Rất có thể quyết định của Bắc Kinh "hi sinh" Vũ Hán để cứu toàn bộ TQ là một quyết định sai lầm làm tình hình ở đây tệ hơn.
Nhưng dù quyết định đó đúng hay sai, người dân Vũ Hán đang suffer nghiêm trọng và cần sự cảm thông, thậm chí biết ơn từ mọi người ở những vùng còn an toàn, trong lẫn ngoài TQ. Hi vọng việc xây dựng cấp tốc hai bệnh viện mới là dấu hiệu cho thấy TQ sẽ dồn lực để nâng cao năng lực y tế của của thành phố này, là chìa khóa dập tắt dịch bệnh.