video
Thư viện
Tài trợ
Cái bẫy trung bình của người thông minh
04 Sep, 2021
shared from fb đào trung thành,
-----
 |
| Photo by Toufik Tabikh on Unsplash. |
Cứ gặp ai đó được khen là thông minh mà đường đời lận đận thì mình bất giác thở dài. Rất nhiều người ở trường hợp như thế.
Người thông minh thường có đáp án nhanh cho những câu hỏi, bài toán mà người bình thường phải mất rất nhiều thời gian mới tìm ra. Người thông minh vì thế có thể tối ưu năng lượng dùng cho việc giải toán và ra quyết định. Ở trường học, những người này thường đứng đầu lớp. Nhưng có một nhược điểm là ít bền. Vì tìm ra kết quả nhanh, nên thường muốn giải lao sớm, ít có tính kiên trì (grit), tư duy suy nghĩ kỹ một vấn đề, đơn giản có đáp án là xong, cần gì nghĩ ngợi lâu. Lâu dần, second thinking cũng ít được phát huy. Tất nhiên thông minh, thêm kiên trì và may mắn thì vô địch thiên hạ. Nhưng thường con người ta chỉ được trời phú cho một ưu thế. Vì vậy, chỉ thông minh sẽ không thể thành công.
Ra đời, bài toán đâu có đơn giản như ở trường. Nó đòi hỏi phải chiêm nghiệm, suy nghĩ lâu dài và đòi hỏi sức bền, thứ mà người thông minh thường thiếu hụt. Những thứ có giá trị, mang lại lợi ích lớn lao thường đòi hỏi thời gian. Do đó, những kẻ (tưởng) thông minh sau khi ra trường độ 20, 30 năm thì đa số cũng chỉ ở mức trung bình vì sớm có việc làm ổn định và yên ổn trong Comfort Zone, tọa hưởng thành quả mà sự thông minh của mình mang lại. Những đứa không thông minh xuất sắc, tất nhiên là vẫn phải trên trung bình, nhưng có ý chí, nghị lực và cam đảm và thêm một chút may mắn thì thành công xuất chúng, giàu có.
Họp lớp, bọn thông minh vẫn chỉ có một khoái cảm là: "thằng X hồi trước học kém, ngu hơn tao". Mỗi khi nghe những kiểu thế này, mình thường nghĩ đến câu nói của Nassim Taleb:
“Không có dấu hiệu thất bại nào hơn một trung niên cứ đi tự hào về thành tích hồi còn đi học" -Nassim Taleb
("There is no more unmistakable sign of failure than that of a middle-aged man boasting of his successes in college.")
Vì vậy, điều quan trọng của người thông minh là cần phải ý thức side effect của sự thông minh ấy và chăm chỉ tập luyện sức bền, nghị lực (grit). Bây giờ "già rồi mà được khen là giỏi, là thông minh thì kỳ chết" (Tony Buổi sáng). Già nên được khen là giàu có, thành đạt, còn ngu một tý cũng được. Nếu có thêm sức khỏe, trẻ trung như bác Đào thì tuyệt vời! 🙂
Bài trước: Giai cấp vô dụng
Tags: columnist
Post a Comment