Có nên thành lập Trung tâm khảo thí quốc gia thuộc Bộ GDĐT?

-----

Hồi xưa khi tôi phản đối thi ba chung, ghép hai kì thi khác chức năng (tốt
nghiệp và đại học) làm một, nhiều bác châm biếm bảo "ăn tục nói phét".

Bây giờ khi điểm thi cao ngất ngưởng (vì thi tốt nghiệp tính chất đề thi sẽ phải dễ vì khó các cháu trượt nhiều các bác, các thầy cô cũng gay to), các trường lúng túng trong xét tuyển mới...ớ ra.

Nghe nói bộ lại tiếp tục xem xét thành lập trung tâm khảo thí. Xin thưa, nhìn qua thì nó rất chi là đúng bài bản quốc tế. Nhật có trung tâm gọi là Shiken center. Đây là tổ chức tổ chức từ A-Z kì thi tuyển sinh thứ nhất vào đại học ở Nhật (kì thi chung).

Tuy nhiên không cẩn thận thì khi lập ra các trung tâm khảo thí bộ giáo dục sẽ lại lặp lại sai lầm lớn tiếp theo để rồi lại chữa cháy tiếp. Hãy tham khảo các đặc điểm sau của trung tâm Shiken của Nhật.

(1) Trung tâm này có pháp nhân hành chính độc lập. Bộ giáo dục kí hợp đồng 'bán cái" cho trung tâm này chứ không nhúng tay làm thi. Mọi việc từ A-Z là do trung tâm này làm. Bộ chỉ thanh tra hoặc kiện cáo... khi cảm thấy có bất thường.

(2) Trung tâm này lo từ ra đề thi, tổ chức thi và chấm. Chấm thi bằng máy hết vì thi toàn bộ là trắc nghiệm kể cả...văn học.

(3) Kì thi này phổ biến nhưng không bắt buộc. Ở Nhật không có kì thi tốt nghiệp THPT. Các thí sinh muốn học lên cao thì phải thi kì thi này vì các trường đại học, cao đẳng sẽ lấy điểm của kì thi này làm căn cứ xét tuyển lần 1 (vòng 1). Tùy từng trường và khoa sẽ yêu cầu thí sinh thi môn gì cho nên có thí sinh sẽ đăng kí thi các môn khác nhau. Có người thi 4-5 môn có người thi nhiều hơn.

(4) Sau khi có điểm của kì thi do trung tâm tổ chức này các trường sẽ xác định điểm "chuẩn" vòng 1 để các thí sinh lọt qua điểm chuẩn này tham gia kì thi vòng 2 gồm viết luận, phỏng vấn và nhiều trường thêm cả thi toán từ đó chọn lấy thí sinh của trường.

Nói thêm, ở Nhật còn có hình thức vào học nhờ "giới thiệu". Thí sinh sẽ được các giáo sư, người có ảnh hưởng giới thiệu để xét tuyển....

Trung tâm shiken của Nhật có ảnh hưởng rất lớn nhưng vị thế của nó ngày càng giảm sút vì xu hướng các trường tự tổ chức thi và coi trọng viết luận, phỏng vấn, thi tư duy-toán... ngày càng tăng lên. Giới giáo dục ở Nhật đang kêu gọi phế bỏ hoàn toàn kì thi trung tâm này.

Ta hãy chờ xem rồi kì thi tốt nghiệp thpt và đại học tiếp theo sẽ được cải cách thế nào.

Bài trước: Cần nghiên cứu nghiêm túc “Khoa học về giờ học”