Bong bóng bất động sản Trung Quốc sẽ vỡ?
Trung Quốc từ lâu đã in tiền để mua dollar và giữ tỉ giá hối đoái cố định. Trong môi trường thông thường, việc in tiền sẽ dẫn đến lạm phát. Tuy nhiên, Chính phủ Trung Quốc giữ lãi suất huy động tiền gửi thấp nhằm để lãi suất thực âm (sau khi trừ đi lạm phát), góp phần giữ tiêu thụ dân chúng ở mức thấp (chỉ chiếm 34% GDP vào năm 2010 - thấp nhất thế giới). Tuy nhiên, dân chúng ghét lãi suất âm nên rút tiền khỏi ngân hàng và đầu tư vào bất động sản. Tiếp đến là chương trình kích cầu lớn năm 2008, nhằm giữ cho nền kinh tế tăng trưởng, chủ yếu tập trung vào khuyến khích cho vay xậy dựng, cơ sở hạ tầng và nhà ở.
Kết quả là, tăng trưởng tín dụng lớn và thổi bùng lên bong bóng bất động sản. Năm 2011, bất động sản chiếm gần 10% GDP, 14% lực lượng lao động và Trung Quốc dùng nhiều xi măng tính trên đầu người nhiều hơn cả Tây Ban Nha vào lúc đỉnh điểm bong bóng xây dựng. Giá cả tăng vọt; chuyên gia Edward Chancellor của công ty quản lý đầu tư toàn cầu GMO dẫn nghiên cứu của NBER năm 2010 cho thấy giá nhà ở các thành phố lớn Trung Quốc tăng 140% trong vòng 3 năm. Mọi người đều mua nhà, thậm chí tính toán chính thức cho thấy 18% hộ gia đình ở Bắc Kinh sở hữu nhiều hơn 2 nhà và 40% căn hộ ở các thành phố chính được mua không phải để ở mà là để đầu tư, nhưng thường là để trống.
Bong bóng ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế. Chancellor dự đoán khoảng 35% nợ ngân hàng "liên quan trực tiếp hay gián tiếp đến bất động sản". Các chính quyền địa phương cũng dùng đất đai làm thế chấp để vay những khoản vay lớn nhằm tài trợ cho các dự án cơ sở hạ tầng ngày càng phức tạp, trong khi một số dự tính khác khoảng 50% GDP Trung Quốc liên quan tới thị trường bất động sản không cách này thì cách khác. Đây sẽ là bong bóng bất động sản tại thị trưởng mới nổi lớn nhất từ trước đến nay.
Và bong bóng rồi sẽ vỡ. Đã có nhiều báo cáo thường xuyên về tình trạng chuyển tiền ra nước ngoài ở Trung Quốc khi người giàu thấy nguy hiểm với tình hình ở trong nước (xem giá nhà ở Vancouver xem)...
Tags: china
chứ sao lại như tác giả nói, lãi suất thấp nên tiêu dùng thấp...
Tôi còn nhớ cách đây 4 năm, tôi đi ngang môt văn phòng đồ sộ trong môt cao ốc văn phòng ở đường Huai hai Zhong Lo. Đây là một khu thương mại rất sầm uất và nổi danh của Shanghai. Văn phòng không có tên tuổi hay biển quảng cáo nào, mà người thăm viếng lại tấp nập như một cửa hàng bách hóa. Hỏi thăm bạn bè mới biết đây là một “ngân hàng đen” nơi các doanh gia va các nhà giàu đến bỏ tiền và vay tiền, dĩ nhiên là với lãi suất gấp 3 lần các ngân hàng chính thống. Sự hiện diện công khai giữa thanh thiên bạch nhật cho thấy mối liên hệ của các “doanh nghiệp ngầm” và chính phủ sâu rộng đến mức độ nào.
Ước lượng về nền kinh tế ngầm này Trung Quốc thay đổi từ 15% đến 40% GDP. Dù thấp hay cao, ẩn số này đã thay đổi mọi số liệu thống kê về GDP, về tăng trưởng kinh tế, cũng như các thực tại về thu nhập và tài sản.
Nhiều học giả về Trung Quốc thường cho rằng chính quyền trung ương ở Beijing kiểm soát rất chặt chẽ mọi hoạt động của địa phương qua đảng viên Cộng Sản và quan chức bổ nhiệm. Khi làm việc với các địa phương, doanh nhân nước ngoài mới nhận thức thực tế là “phép vua thua lệ làng”. Beijing gần như để mặc các đơn vị địa phương tự túc và tự xử vẽ trong rất nhiều lĩnh vực, kể cả tài chánh, miễn là địa phương đóng góp đầy đủ số chỉ tiêu về thuế, báo cáo thường xuyên theo chỉ tiêu đề ra và đừng làm gì để “mất mặt” Trung Ương. Nhưng vấn đề nhạy cảm là những cuộc biểu tình, những tố cáo lạm dụng về đất đai, những scandals trên báo chí …Vì phần lớn phải tự túc về ngân sách, nên các chính quyền địa phương hay có khuynh hướng thổi phồng giá đất để bán hay cho thuê lại với giá cao (một phần rất lớn của nhiều ngân sách), hay thích làm những dự án vĩ đại dù không hiệu quả (để tăng GDP, để có sĩ diện và tăm tiếng ,và để hưởng lợi cá nhân) và sẵn sàng bảo đảm mọi số nợ để tiến hành các mục tiêu trên.
Vào năm 1995, công ty Hartourt của tôi có liên doanh để thiết lập một nhà máy làm viết và dụng cụ văn phòng khá quy mô ở Quảng Đông. Số tiền nợ 4 triệu US dollars của công ty liên doanh do Bank of China cho vay là do chính quyền đảm bảo. Chúng tôi gần như không phải gặp gỡ hay liên hệ gì với Bank of China ở Quảng Đông hay Beijing; và chỉ gặp Gám Đốc chi nhánh huyện một lần duy nhất trong một bữa ăn hoành tráng (không hề bàn thảo gì đến dự án hay kế hoạch kinh doanh). Nhiều bạn bè doanh nhân tại Trung Quốc khác đều có những kinh nghiệm tương tự, cho thấy quyền lực của chính quyền địa phương vượt xa các thủ tục hành chánh.
Trên cùng là 1) 'khủng hoảng sâu đậm" dẫn tới 2) 'Hội nghị Trung ương để giải quyết' làm cổ phiếu lên giá và bá tánh hồ hởi, rồi 3) 'Nghị quyết Bộ Chính trị' khiến cổ phiếu tăng tới đỉnh và truyền thông Tây phương ca ngợi sự anh minh sáng suốt của lãnh đạo TQ (hay VN!), và 4) "thi đua ăn mừng" với các hợp đồng được ký kết, AIIB ra đời và "Con đào Tơ lụa" tưng bừng múa rốn. Nhưng rồi mọi sự lại leo tới đỉnh cũ là "khủng hoảng sâu đậm" vì trong suốt chu kỳ lăng nhăng nhún nhẩy ấy, cái đồng hồ nợ vẫn cứ điểm câu "khắc lậu canh tàn".
Nếu chưa hiểu thì xin nhắc rằng Thứ Sáu 26 vừa qua, chỉ cố Cổ phiếu Thượng Hải sụt thêm hơn 7%, tính từ đỉnh cao của hôm 12 thì mất 19%, tương đương với một ngàn 250 tỷ đô la - bằng GDP của Mexico và tám lần GDP của Việt Nam.
Đừng nhìn vào nghị quyết và trò thuyết khách của Bắc Kinh....
-----
Trading volumes of the most-traded steel rebar contract in Shanghai hit a record 1.3bn tonnes today, or enough to build the Sydney Harbour Bridge 24,621 times.
If skyscrapers are the preferred metric, fret not: trades today were also equivalent to approximately 41,401 Burj Khalifas.
…One could construct around 178,082 Eiffel Towers with the above-mentioned volume of steel rebar traded today in Shanghai.
Trước đây, bà chỉ là một nhà báo và hiện tại là đồng Chủ tịch của Longfor.
-----
The People’s Republic of China is preparing to carry through with plans to invest a massive US$30 billion in developing Haiti’s infrastructure, including power plants, sanitation works, water systems, railways, affordable housing, and marketplaces, in an agreement that is expected to have a major social, economic, and developmental impact.
This week, workers have started to be contacted for the approximately 20,000 jobs needed to carry out the ambitious initiative, Haitian press has reported.
Chưa bao giờ nhìn thấy giá trị xuất khẩu của một ngành tăng mạnh nhưng lại đem lại mối lo lớn cho Việt Nam như ngành xi măng.
Xuất khẩu xi măng và clinker hiện đang duy trì một lượng xuất khẩu bình quân 15-17 triệu tấn/năm. Riêng năm 2017, lượng xuất khẩu xi măng đạt 19,7 triệu tấn, tăng 27,2% so với năm 2016, thu về 695 triệu .
Sự gia tăng mạnh về lượng xuất khẩu xi măng và clinker đạt mức rất cao là do nhu cầu xi măng tại Trung Quốc tăng mạnh. Trung Quốc sản xuất khoảng 2.400 triệu tấn/năm nhưng từ cuối năm 2017 Chính phủ Trung Quốc đã triển khai một chương trình chống ô nhiễm chưa có tiền lệ khi đóng cửa 720 trong số hàng ngàn nhà máy xi măng với nỗ lực giải quyết bài toán ô nhiễm gia tăng ở Trung Quốc cũng như chiến lược tiết kiệm tài nguyên trong nước. Sự thiếu hụt sản lượng clinker đã dẫn đến nhu cầu nhập khẩu tăng nhanh từ Việt Nam.
Ngành xi măng là ngành thâm dụng tài nguyên (đá vôi), sản xuất clinker để bán trong khi nguồn dự trữ đá vôi để sản xuất được xi măng không lớn. Đồng thời, đây là ngành gây ô nhiễm tương đối nhiều nên càng sản xuất, các địa phương có nhà máy xi măng càng ô nhiễm nặng. Cái giá phải trả rất lớn và có thể làm cạn kiệt tài nguyên cho thế hệ tương lai nhưng giá xuất khẩu rất thấp, thấp nhất thế giới.
Trung Quốc sẽ không chỉ nhập khẩu xi măng và clinker, trong thời gian tới, rất có thể họ sẽ sang mua các nhà máy xi măng hiện tại hoặc đầu tư xây nhà máy xi măng ở Việt Nam.
Nếu không có chính sách kịp thời, rất có thể Việt Nam một lần nữa tự nguyện “chết vì Trung Quốc”.